Kitab Sutyi Prejanjian Anyar/Filipi
[ from=322 ]
pasamuan nang kuta Filipi
1 1Para sedulur nang kuta Filipi, iki layang sangka sedulurmu Paulus lan Timotius, sing ngladèni Kristus Yésus, marang kowé kabèh sing nurut Gusti Allah lan sing wis pada dadi siji karo Kristus Yésus lan uga marang para penuntun lan peladèné pasamuan.
2Muga-muga Gusti Allah Bapaké awaké déwé lan Yésus Kristus, Gustiné awaké déwé, ngétokké kabetyikané lan katentremané marang kowé kabèh.
3Para sedulur, nèk aku kélingan kowé aku jan maturkesuwun tenan marang Gusti Allah. 4-5Saben aku ndongakké kowé aku ya ndonga karo bungah, jalaran kélingan enggonmu ngréwangi aku, dongé aku nggelarké kabar kabungahané Gusti Yésus Kristus, kawit aku teka nang Filipi kono nganti tekan sepréné. 6Aku uga bungah, jalaran Gusti Allah wis miwiti penggawéan betyik ing kowé. Lan aku yakin nèk Dèkné bakal neruské penggawéan iki tekan rampungé, mbésuk ing dina tekané Kristus Yésus. 7Kowé pantyèn slawasé ana ing atiku lan aku tansah mikirké kowé. Lah kepriyé menèh! Kowé ngréwangi aku ngerjani penggawéan sing wis dipasrahké marang aku karo Gusti Allah. Kowé ngréwangi aku suwéné aku nang setrapan kéné lan uga dongé aku dipanggil nang kruton, kanggo mbélani lan nggelarké nèk kabar kabungahané Gusti Yésus Kristus kuwi bener. 8Para sedulur, aku jan kangen tenan marang kowé lan Gusti Allah ngerti nèk aku ora goroh. Aku trésna marang kowé kaya enggoné Gusti Yésus Kristus nrésnani kowé.
9Para sedulur, aku pantyèn ndonga marang Gusti Allah, supaya katrésnanmu marang sakpada-pada bisa mundak terus. Nèk kowé pada nglakoni kuwi, pangertimu bab Gusti Allah suwi-suwi bisa tambah jeru lan kowé bisa nitèni barang sing bener lan sing ora. 10Dadiné ing sembarang prekara kowé bisa milih sing apik déwé, supaya mbésuk ing dina tekané Kristus, nèk Dèkné bakal ngrutu kabèh manungsa, kowé bakal ketemu resik lan pantes, kaya sing dikarepké Gusti Allah. Urip sing kaya ngono kuwi namung Gusti Yésus Kristus déwé sing bisa ngekèki. 11Nèk kowé pada nglakoni kuwi, wong-wong bisa weruh kwasané Gusti Allah lan wong-wong bakal ngelem Dèkné.
12Para sedulur, ngertia nèk kangèlan sing wis tak alami kuwi malah marakké kabar kabungahané Gusti Yésus Kristus bisa kasebar. 13Para soldat sing njaga omahé gramangé lan wong kabèh sing nang kéné saiki pada ngerti nèk aku iki disetrap nglabuhi Kristus. 14Lan menèh, jalaran aku iki disetrap, okèh sedulur sing mundak kuwat pengandelé marang Gusti lan pada kendel nggelarké kabar kabungahané Gusti Yésus Kristus, tanpa wedi.
15Pantyèn bener, uga ènèng sedulur-sedulur sing mulangké bab Kristus, jalaran nduwé rasa mèri enggoné Gusti [ 317 ]Allah nganggokké aku, pada rebutan kepéngin dadi pengarep. 16Nanging ènèng liyané uga sing pada mulangké Kristus karo ati resik. Sedulur-sedulur kuwi pada trésna marang aku lan pada dunung nèk Gusti Allah déwé sing ngongkon aku mbélani kabar kabungahané Gusti Yésus Kristus. 17Wong-wong sing mulangké karo tujuan sing ora apik kuwi sing digolèki namung kekarepané déwé. Gagasané nèk ngono kuwi terus nambahi kangèlanku suwéné aku nang setrapan kéné.
18Nanging ora dadi apa! Kanggo aku ya wis apik waé. Tujuané embuh ala, embuh betyik, kuwi ora dadi sebab. Sing penting, kepriyé waé kabar kabungahané Gusti Yésus Kristus bisa kasebar. Kuwi sing marakké aku bungah. 19Aku ya bakal bungah terus, awit aku pretyaya nèk aku bakal dietokké, jalaran kowé pada ndongakké aku lan jalaran Rohé Gusti Yésus Kristus nulungi aku. 20Sing tak suwun tenan, aja sampèk aku kepriyé waé nglakoni barang sing ngisin-isinké. Malah sak wantyi-wantyi, nanging luwih-luwih saiki, bisaa aku ngomong karo kendel, tanpa wedi sapa-sapa. Dadiné aku bisa ngluhurké Kristus ing tindak-tandukku, senajana lantaran uripku, senajana kudu tak labuhi mati. 21Awit, kanggo aku urip kuwi apa ta? Nèk aku urip ya namung kanggo Kristus. Nèk aku mati, kuwi malah tak anggep luwih apik. 22Nanging nèk aku urip, aku bisa nyambutgawé luwih okèh kanggo Gusti. Dadiné aku iki bingung milih sing endi. 23Aku ora bisa ngarani! Sakjané aku ya kepéngin tenan ninggal donya iki supaya aku bisa dadi siji karo Kristus; kuwi sing apik déwé. 24Nanging senajan ngono, nèk aku urip malah apik kanggo kowé, dadiné aku bisa nglabuhi kowé. 25Pantyèn aku ngerti nèk aku ijik dililani urip lan dililani bebarengan karo kowé, supaya aku bisa ngundakké pengandelmu lan kabungahanmu. 26Mulané, mbésuk nèk aku wis tyampur menèh karo kowé, kowé bisa nggunggung Kristus Yésus, jalaran Dèkné sing nggawa aku nang nggonmu.
27Para sedulur, kanggo saiki sing perlu déwé ya iki: uripmu kudu tyotyok karo kabar kabungahané Gusti Yésus Kristus. Dadiné ketemu apa ora, aku bakal krungu nèk kowé tetep mantep tunggal karep enggonmu pada nglabuhi kabar kabungahané Gusti Yésus Kristus. 28Aja pada wedi karo mungsuhmu! Sing kendel terus, supaya wong-wong kuwi pada ngerti nèk bakal kalah. Kowé sing bakal menang, awit Gusti Allah déwé sing ngekèki kamenangan marang kowé. 29Para sedulur, kowé dipilih karo Kristus supaya kowé pada ngladèni Dèkné. Ora namung lantaran pretyaya marang Dèkné, nanging uga lantaran nglakoni kangèlan nglabuhi Dèkné. 30Mulané saiki kowé karo aku bebarengan nglakoni kasangsaran. Dèk mbiyèn kowé pada weruh déwé ing uripku lan saiki kowé pada krungu nèk aku ijik nglakoni kangèlan.
2 1Para sedulur, enggonmu saiki pada nduwèni kekuwatan kuwi lak jalaran kowé rumaket marang Kristus ta? Lan atimu saiki nampa panglipur kuwi apa ora jalaran Kristus trésna marang kowé? Kowé uga pada trésna-tinrésnan lan gemati marang sakpada-pada, kuwi lak jalaran kowé nduwèni Rohé Gusti Allah ta? 2Mulané, mbok pada ndadèkké bungahé atiku sak kabèhé pisan ta! Mbok pada dadia siji ing angen-angen lan pada trésnaa terus marang sakpada-pada. Pada tunggala ing ati lan ing karep. 3Aja sampèk ènèng sedulur sing namung seneng nggolèki kaperluané déwé waé apa nggolèk lem-leman. Luwih betyik pada andap-asor marang sakpada-pada. Aja pada nduwèni rumangsa apiké ngungkuli liyané, nanging malah pada ngajènana marang liyané ngungkuli awakmu déwé. 4Aja namung mikirké butuhé déwé waé, luwih betyik pada nggatèkké marang kaperluané sakpada-pada. [ 318 ]
5-6Kowé kudu nduwèni ati sing pantes kanggo wong sing wis dadi siji karo Gusti Yésus Kristus. Awit, senajan Dèkné wujut Gusti Allah, nanging Dèkné ora tau nduwèni kepéngin ngétokké nèk Dèkné Gusti Allah. 7Malah sangka karepé déwé Dèkné ninggal panggonané, milih dadi kaya peladèn lan dadi tunggalé manungsa. 8Gusti Yésus Kristus rupa manungsa ngasorké uripé lan manut marang Gusti Allah, sampèk nglakoni pati nang kayu pentèngan. 9Mulané Gusti Allah ngluhurké Dèkné nang panggonan sing duwur déwé lan dikèki pangwasa sing gedé déwé, ngungkuli sak ènèngé pangwasa. 10-11Dadiné sembarang sing nang swarga, sing nang bumi lan sing nang sak ngisoré bumi bakal pada sujut lan ngakoni nèk Yésus Kristus kuwi Gusti. Mengkono kuwi kabèh pada ngluhurké Gusti Allah Bapaké awaké déwé.
12-13Para sedulur sing tak trésnani! Kowé semono uga, kaya enggonmu pada manut marang Gusti Allah dongé aku ijik tyampur karo kowé, luwih perlu saiki, suwéné aku adoh karo kowé. Mulané, kowé kudu nglumui ngudi keslametané uripmu sak kabèhé. Enggonmu nindakké kuwi kudu karo ati sing wedi lan ngajèni marang Gusti Allah, awit Dèkné sing nyambutgawé ing uripmu. Dèkné sing ngekèki karep lan kapinteran marang kowé kanggo nglakoni apa sing dikarepké karo Gusti Allah.
14Mulané, ing apa waé sing kudu mbok lakoni, aja pada nggresah lan kokèhan omong. 15Dadiné kowé ora disalahké wong, awit kowé dadi anaké Gusti Allah sing resik lan bener ing sembarang prekara, senajan kowé kuwi urip nang tengahé wong sing kebatyut enggoné pada nglakoni ala. Kowé malah kudu semlorot kaya lintang-lintang nang langit kaé. 16Dikabarké nèk Gusti Allah bisa ngekèki urip langgeng marang manungsa. Nèk kowé pada nindakké kuwi mau kabèh kowé bakal kenèng tak gawé pamèran mbésuk nèk Kristus teka menèh. Dadiné bakal kétok nèk penggawéanku lan pelabuhanku ora muspra.
17Enggonmu pada pretyaya lan masrahké uripmu marang Kristus kuwi kenèng dipadakké karo kurban. Lah saiki, nèk aku kudu mati pisan kanggo nyukupi lan ngrampungké kurban kuwi, aku malah bungah. Aku bungah tenan nèk kowé lan aku bisa masrahké uripé awaké déwé marang Gusti Allah mengkono kuwi. 18Kowé semono uga kudu pada bungah enggonmu bisa masrahké uripmu marang Gusti Allah, supaya aku uga bisa mèlu bungah karo kowé.
19Para sedulur, nèk Gusti Yésus nglilani, ora suwi menèh aku bakal ngongkon sedulur Timotius teka nang nggonmu niliki kowé. Dadiné aku bisa krungu kepriyé kabaré nang nggonmu kono lan atiku bisa ayem. 20Aku ngongkon sedulur Timotius, jalaran namung dèkné déwé sing tunggal rasa lan tunggal pikir karo aku bab keslametanmu. 21Sedulur liya-liyané namung pada mikirké butuhé déwé, ora ènèng sing mikirké bab kaperluané Kristus Yésus. 22Nanging kowé ngerti déwé nèk sedulur Timotius kenèng tak jagakké tenan. Dèkné temen ngréwangi aku nggelar kabar kabungahané Gusti Yésus Kristus, éling-éling kaya anak ngréwangi nyambutgawé bapaké kaé. 23Ya sedulur Timotius iki sing tak kongkon niliki kowé, ora suwi menèh. Dèkné tak kongkon ngentèni rampungé krutonku ndisik. Aku kepéngin ngerti ndisik aku iki bakal dietokké apa ditutup terus. 24Nanging aku pretyaya nèk Gusti Yésus bakal ngréwangi, dadiné ora suwi menèh aku déwé uga bakal bisa niliki kowé.
25Aku mikir sedulur Epafroditus arep tak kongkon mulih waé. Dèkné mbok kongkon teka nang nggonku, supaya [ 319 ]ngréwangi aku kanggo wakil kowé. Lan dèkné ya ngréwangi aku tenan karo penggawéané Gusti lan bebarengan awaké déwé ndunung-ndunungké nèk pitutur sing diwulangké karo awaké déwé iki sangka Gusti Allah tenan. 26Nanging Epafroditus tak kongkon mulih waé, awit dèkné kangen marang kowé kabèh. Kowé krungu nèk dèkné lara, mulané dèkné ya rada sangsi, wedi nèk kowé mengko terus pada bingung. 27Dèkné ya pantyèn lara tenan, malah mèh waé mati, nanging Gusti Allah melas marang dèkné lan nambani dèkné. Sakjané Gusti Allah ya melas marang aku mbarang, awit semunggoné dèkné ora mari, susahku mesti tambah gedé. 28Saiki dèkné tak kongkon ndang balik nang nggonmu, dadiné kowé bisa bungah menèh weruh dèkné lan aku ya ora usah sangsi menèh mikirké kowé. 29-30Mulané, sedulur Epafroditus ditampa karo bungah lan sak pantesé kanggo sedulur ing Gusti. Wong sing kaya dèkné kuwi kudu mbok ajèni tenan, awit dèkné ora éman nyawané enggoné nyambutgawé nglabuhi Kristus, sampèk mèh waé mati. Kuwi jalaran dèkné nulungi aku kanggo wakil kowé.
3 1Para sedulur, kanggo neruské omongku mau, pada bungaha terus, jalaran kowé wis dadi siji karo Gusti. Aku ora kesel mbolan-mbalèni sing wis tak tulis. Kuwi malah apik kanggo kowé, dadiné kowé ora nyimpang dalan. 2Kowé kudu sing ati-ati karo wong-wong sing seneng ngrusak, sing klakuané kaya asu. Pada sing ati-ati karo wong-wong iku, sing meksa kowé kongkon sunat. 3Wong sing kenèng diarani wong sunat tenan kuwi ya awaké déwé iki. Awaké déwé iki ketampa Gusti Allah, jalaran awaké déwé manut penuntuné Roh Sutyi lan awaké déwé namung njagakké Kristus Yésus, sing nglabuhi awaké déwé. Dèkné sing marakké awaké déwé iki bisa ketampa Gusti Allah, mulané awaké déwé ya ora njagakké wèt-wèt sing kudu dilakoni. 4Semunggoné ènèng wong bisa ketampa Gusti Allah jalaran nglakoni wèt-wèté agama, mesti aku iki sing bakal ketampa sing ndisik déwé. 5Wujuté aku ya disunati dongé aku nduwé umur wolung dina. Aku lairan sangka bangsa Israèl, turunané Bapa Bènyamin. Dadiné aku ya wong Ju sing tus. Lan menèh, ing babakan adat-tata-tyarané lan wèt-wèté agama aku ya ora sembrana, jalaran aku mauné wong Farisi. 6Sangking temené lan sregepé enggonku nglakoni agama, aku sampèk wani ngrusak pasamuané Gusti Yésus Kristus. Wèté lan pernatané agama Ju kabèh tak lakoni kanti temen lan tanpa klèru. 7Pantyèn, dèk mbiyèn aku njagakké kuwi mau kabèh sing tak lakoni. Ndarani nèk aku temen nglakoni kabèh kuwi aku terus bisa ketampa Gusti Allah. Nanging ora, mulané kuwi mau kabèh saiki ora tak kanggokké menèh, jalaran saiki sing tak jagakké namung Kristus déwé. 8-9Pantyèn, kabèh kuwi mau jan ora ènèng ajiné blas nèk tak padakké karo kaweruh bab Kristus Yésus, Gustiku. Sembarang kuwi mau kabèh pantyèn wis tak buwang, jalaran ora kanggo gawé. Saiki sing tak jagakké namung Kristus lan aku kepéngin dadi siji karo Dèkné. Aku wis ora njagakké wèté agama menèh, nanging aku bisané keanggep bener lan ketampa Gusti Allah namung lantaran pretyaya marang Kristus. 10-11Namung barang siji iki sing tak karepké, yakuwi, aku kepéngin rumaket marang Kristus, supaya aku bisa kenal marang Dèkné lan ngrasakké kwasané, kwasa sing nangèké Dèkné sangka pati. Aku uga saguh nglakoni kasangsaran kaya Kristus, senajana sampèk mati, supaya aku uga bisa ditangèkké menèh sangka pati.
12Aku ora ngomong nèk aku wis tekan lan wis bisa kaya sing dikarepké Gusti ing uripku, ya durung, nanging aku nglumui tenan, supaya suwi-suwi [ 320 ]bisa kaya sing dikarepké Kristus, sing manggil aku. 13Para sedulur, aku déwé pantyèn rumangsa nèk aku iki durung tekan sak kabèhé, durung, nanging barang siji iki sing tak lakoni, yakuwi: sembarang sing wis kliwat tak lalèkké kabèh, supaya aku bisa ngematké lan nyandak sing nang ngarepku. 14Mulané aku ya nglumui tenan sak kuwat-kuwatku, supaya ndang bisa nyandak tujuanku lan bisa nampa upah sing nang swarga. Awit Gusti Allah manggil awaké déwé supaya awaké déwé bisa nampa upah iki, jalaran Kristus Yésus wis nglabuhi awaké déwé.
15Mulané para sedulur, awaké déwé iki sing wis nduwèni kadunungan sing mateng bab tyarané wong nurut Gusti, awaké déwé kudu mikir ngono. Nanging nèk nang tengahmu ènèng sedulur sing nduwèni pinemu liyané bab iki, Gusti Allah déwé sing bakal ndunungké marang kowé. 16Mung waé, senajan kepriyé waé, hayuk awaké déwé terus nurut sing dikarepké Gusti Allah.
17Para sedulur, pada diteruské enggonmu pada nurut aku. Aku wis ngekèki tulada marang kowé, mulané kowé kudu niru wong-wong sing pada nurut tulada kuwi. 18Jalaran okèh wong sing uripé ora pantes blas, malah dadi mungsuhé pentèngané Kristus. Wong-wong kuwi urip ngono rumangsané wis apik waé, Kristus ora usah mati nang pentèngan nglabuhi manungsa. Pantyèn aku wis ping pira ngomongké bab iki lan saiki tak balèni sepisan menèh karo nangis: 19Gusti Allah bakal mbuwang wong-wong kuwi nang neraka. Ajuré pada nglakoni kekarepané Gusti Allah, nanging ora, malah pada nuruti kesenengan sing ora pantes. Nèk pada nglakoni barang sing ngisin-isinké wis ora pada nduwèni rumangsa isin; klakuan sing kaya ngono kuwi malah dienggo pamèran lan sing digagas namung barang kadonyaan. 20Nanging awaké déwé ora kaya ngono para sedulur, awit panggonané awaké déwé iki nang swarga. Mulané awaké déwé pada ngarep-arep Gusti Yésus Kristus, Juru Slameté awaké déwé, sing bakal teka sangka swarga. 21Karo pangwasa sing nelukké sembarang kabèh Dèkné bakal ngganti badané awaké déwé iki sing ringkih lan rusak, supaya bisa malih kaya badané Dèkné déwé.
4 1Mulané sedulur-sedulurku sing tak trésnani lan sing tak kangeni tenan, sing nggawé bungahé atiku lan sing tak gawé pamèran, sembarang sing tak omong kuwi mau kudu mbok pikir sing apik. Karepku kowé kabèh bisaa kentyeng nggondèli Gusti.
2Aku nyuwun marang sedulurku wédok Odia lan Sintiké, mbok seduluran sing rukun. Kowé kabèh loroné lak wis nurut Gusti ta? 3Lan aku uga nyuwun marang sedulurku Sudsigos, kantyaku nyambutgawé sing kenèng tak jagakké tenan, mbok sedulur wédok loro kuwi ditulungi, supaya bisa rukun menèh, jalaran sedulur wédok-wédok kuwi ora sembrana enggoné nyambutgawé nggelarké kabar kabungahané Gusti Yésus Kristus karo aku, bebarengan karo sedulur Klémens lan sedulur-sedulur liyané sing jenengé ketulis nang Buku Panguripan.
4Para sedulur, pada bungaha terus enggonmu pada nurut Gusti! Tak balèni sepisan menèh: pada bungaha!
5Karo kabèh wong kowé kudu sing ngalah. Ora suwi menèh Gusti bakal teka. 6Aja pada sumelang, nanging karepmu apa waé dipasrahké marang Gusti Allah ing pandonga lan panyuwun. Lan pada maturkesuwun marang Gusti. 7Mengko Gusti Allah mesti bakal ngekèki katentreman ing atimu, katentreman sing ngungkuli kadunungané manungsa. Lan jalaran kowé pretyaya marang Kristus Yésus, atimu lan angen-angenmu ora bakal bingung.
8Para sedulur, sakdurungé aku nutup layang iki, aku kepéngin ngomongké bab siji menèh, ya iki: pada mikir barang sing tenan, sing pantes, sing bener, sing resik, sing nyenengké lan [ 321 ]barang sing diajèni karo manungsa. 9Kabèh prekara sing wis tak wulangké lan sing wis mbok tampa, senajana tembungku, senajana tindakku, kabèh kudu mbok lakoni tenan. Gusti Allah, sing ngayemké atimu, mesti bakal nuntun kowé terus.
10Para sedulur, aku jan bungah tenan saiki bisa keturutan enggonmu kepéngin ngréwangi aku. Aku ya ngerti nèk ora namung saiki waé kowé mikirké aku, nanging wis suwi, mung waé wingi-wingi kowé durung kober merlokké. 11Enggonku ngomong ngono kuwi ora jalaran aku iki kekurangan apa kepriyé, ora. Iku ora dadi sebab, jalaran aku bisa nyukupi awakku déwé karo apa ènèngé. 12Awit aku wis ngrasakké kekurangan, uga kelubèran. Aku ngerti kepriyé enggonku kudu ngadepi situasi apa waé, ing wayah warek lan ing wayah ngelih, ing kelubèran lan ing kekurangan. 13Situasi apa waé aku bisa nyangga, jalaran Kristus ngekèki kekuwatan aku.
14Nanging ya apik banget enggonmu pada nulungi aku ing sakjeroné kangèlan iki. 15Para sedulur nang Filipi, kowé déwé pada ngerti, dongé aku lunga sangka Masedonia, sakwisé aku nggelarké kabar kabungahané Gusti Yésus Kristus sing sepisanan, wujuté ya ora ènèng pasamuan liyané sing ngréwangi aku kejaba mung kowé déwé. 16Uga dongé aku nang kuta Tèsalonika kowé ya pada ngirimi sokongan sing tak butuhké, malah sampèk ping pindo enggonmu kirim. 17Ya ora ngomong nèk aku iki seneng nampa pawèhmu, ora, nanging aku kepéngin weruh kabetyikanmu numpuk-numpuk terus. 18Mulané aku kepéngin ngabari nèk kirimanmu wis tak tampa kabèh lan pawèhmu okèhé malah ngungkul-ungkuli sing tak butuhké. Kirimanmu sing digawa karo sedulur Epafroditus wis tak tampa lan saiki aku wis ora kekurangan apa-apa. Pawèhmu kuwi anggepen pawèh marang Gusti Allah, pawèh sing énak ambuné kaya kurban sing disenengi karo Gusti Allah. 19Gusti Allahku iki nggumunké kasugihané, Dèkné bakal ngekèki apa waé sing mbok butuhké, jalaran kowé wis dadi siji karo Kristus Yésus. 20Mulané para sedulur, hayuk pada memuji Gusti Allah, Bapaké awaké déwé slawas-lawasé! Amèn.
21Aku kirim slamet marang sedulur-sedulurku kabèh sing pada nurut Kristus Yésus. Uga sedulur-sedulur sing nang kéné karo aku kirim slamet marang kowé. 22Sedulur-sedulur Kristen liya-liyané sing nang kuta kéné kirim slamet uga, luwih-luwih sedulur-sedulur sing kerja nang omahé ratuné.
23Para sedulur, tyukup seméné waé layang iki, muga-muga Gusti Yésus Kristus mberkahi kowé kabèh.
Paulus lan Timotius