ipun bangsa Djawi. Manawi sampun kalampahan makaten, kakinten Tah pan dados panarik kamuljanipun bangsa Djawi.
Nanging ihtijaripun Mas bèi dokter Sudirausa E punika boten gampil tumindakipun, amargi sapisan Sawen Img pangageng malah ndakwa, dokter Sudirausada badé mbibrah tata tentrem. Kaping kalih: ingkang katah tetijang Djawi dèrèng djembar sese- repanipun, bebasan kados kodok kinureban batok, kang-kung, rumaos- ipun ngebaki djagat, boten sumerep manawi langitipun namung saku- rebing batok. Amila ing sawetawis taun Mas bêi dokter wau kèndel boten wonten benèkipun ; teka ladjeng tanpa tilas: boten, tandanipun ladjeng fukul pakempalan : Budiutamá ingkang ngadani kawitan para. murid dokter ing Batawi, Jadjeng para murid-murid pamulangan tjalon prijantun, murid tjalon guru. sasaminipun. Dangu-dangu para sepuh tumut-tumut, kelampahan kala. tanggal kaping 5 Ocktober 1908 ing Ngajogjakarta wonten parepatan ageng (congres), dipun datengi saking pundi-pundi ing satanah Djawi tuwin Madura. Inggih Budiutama pu- nika pakempalan Djawi kawitan, tumrap tetijang tanah Djawi saha Madura sadaja.
Adegipun Budiutama, sakawit gadah epang wolung panggénan, taun tjandakipun wewah dados sangalas; Ewa déné katahipun ingkang lumebet dados warga, manawi katimbang kalijan tjatjah-djiwanipun tanah Djawi, boten-sapintêna, mila dajanipun inggih boten rosa, we-. kasan rembag-rembag ladjeng namung ngerog-erog. Pamaréntah Wa- landi, sarana ngaturaken panuwun saha pamrajogi. Ingkang langkung sanget punika panjuwunipun- dateng babagan pangadjaranipun tetijang siti. Nalika semanten pamulangan ingkang nama kanggé tijang Djawi punika namung : pamulangan dusun, pamulangan angka Il saha ang- ka I, pamulangan tjalon guru, tjalon prijantun saha jala. dokter. tja tjahipun boten sapintena. Kelampahan Nagari ladjeng boten kendat amewahi katahing pamulangan-pamulangan angka I, kawewahan pi- wulang tjara Walandi ladjeng dados H.I.S. dumugi samangké katah sanget warni-warnining pamulangan, saha -mèh sadaja : kenging dipun lebeti laré Djawi. sadaja pamulangan
(Kirti ndjundjung dradjat)
Ing Wanji dJam sekawan sonten srengéngé sampun suda bentèr- Diran kawi. 1 ap MA tijang sami reresik : njapu latar ngisèni djem- padik KN awi ku ah badé kadamel adus, argi ageng ing Mataram Baal dn aa JJê Aan katah tijang langkung, sekedap-sekedap ke- sarwi ghêkanêkoh, turah A saha, panganggénipun sarwa singset, sarwi abebangkol,tanganipun kiwa njepengi apus, ingkang tengen amandi waos, wangunipun angadjirihi, ing semu kados tijang badé mangsah djurit.Nanging manawi dipun waspaosaken,ingkang wonten putjuking waos wau dédé lelandep, awudjud ubel ubel sindjang ka-
80
