Kaca iki wis divalidasi
85
sinemangkara suksmadi, pangèsti murwèng sastra.
(Langendrija, Balai-Pustaka).
- 3. Kasmaran ingkang pinudji, luputa ing ila-ila, dèn dohna tulak-sariké, ngétang sagunging lelembat, kang karèh Goplem ika, demit lit-alit sadarum, pan dédé demit pra radja.
(Serat Kidung).
- Pitakon :
- Kawuntat, manis, kasmaran, sidji-sidjiné sasmitané tembang apa ?
II. Tulada sasmita ing wekasané pupuh.
- Putjung (Wulangrèh, Pakubuwana IV).
Éwuh temen babo wong urip puniku, apan nora kena, kinira-kira ing budi, arang mantep widjiling basa rahardja. - Megatruh (Wulangreh, Pakubuwana IV).
Tulisané ing Lohkilmakpul rumuhun, pepantjèn sawidji-widji, tan kena owah sarambut, tulising badan puniki, adja mundur ing pakéwoh. - Sinom (Ardjunasasrabau, R. Ng. Sidusastra).
Bedhahé nagri Ajodya, para Mantri kèh umiring, ngungsi nèng wukir Dhandhaka, iku tjarita mangsuli, mangkana kang winarni, Rawana ingkang ngaḍatun, anèng nagri Ajodya, sawadya-balanirèki, anggung dènnja pepara anganthi bala.
- Pitakon:
- Widjiling, mundur, anganți, sidji-sidjiné sasmitané tembang apa?
- Ringkesé.
- Tembung-tembung kang kanggo njasmitani tembang:
- I. Dhandhanggula: sarkara, manis, madu, artati, dhandhang, gula, gula-drawa, gagak, kagakresna.
- II. Sinom: srinata, ron-kamal, pangrawit, logondhang, anom, Wèni, muda, taruna, réma.
- III. Asmaradana: asmara (kasmaran), kingkin, brangta, brangti, sedih.
- IV. Kinanti: kanti, ganḍhèng, kanțhèt.
- V. Pangkur: wuri, pungkur, juda-kanaka, wuntat, tembung-tembung mawa wanda „kur”.
- VI. Durma: mundur, galak, tembung-tembung mawa wanda „dur”.
- VII. Midjil: widjil, wetu, wijos, raras-ati, sulastri.
- VIII. Maskumambang: kambang (kumambang), kéntir, timbul.
- IX. Putjung: kluwak, untjung, tembung-tembung mawa wanda „tjung”.
