Kakawin Nītiśāstra/Pupuh 1

Saka Wikisumber

Pupuh I - śārdūlawikrīḍita

1.

  • sĕmbahni nghulun ing bhaṭāra hari sarwajñātma bhuh nityaśa
  • sang tan seng hṛdayântikta tulisĕn ngke supratiṣṭhenamĕr
  • ring wāhya stuti sĕmbahi nghulun i jöng sang hyang sahasrāngśumān
  • dadya prākṛta nītiśāstra hinikĕt lambang winākteng prajā

2.

  • ring wwang tan wruha ring subhāṣita mapunggung mangraseng ṣaḍrasa
  • tan wruh pangrasaning sĕḍah pucang adoh tambūla widyāsĕpi
  • yan wwantĕn mawiweka śāstra nirapekṣa byakta monabrata
  • yan wwang mangkana tulyaning rahinikā lwirnyān guwekā hiḍĕp

3.

  • ring widyā wiṣa tulya denikang anabhyāsālasang sampĕnĕh
  • yan tan jīrṇa tikāng bhinojana hatur wiṣyātĕmah wyādhaya
  • ring hinārtha daridra tulya wiṣa goṣṭinyātĕmah manglare
  • ring kanyā wiṣa tulya ring jaḍa pikun, tanpâmṛtângde wingit

4.

  • ring janmādhika meta citta rĕsĕping sarwa prajāngenaka
  • ring strī-madhya manohara priya wuwustāngde manah kūng lulut
  • yan ring madhyani sang pinaṇḍita mucap tatwôpadeśa prihĕn
  • yan ring madhyanikāng musuh mucapakĕn wāk-śūra singhākṛti

5.

  • krūra ng sarpa wiṣamya somya tĕkaping mantrāmṛtākarṣaṇa
  • singha wyāghra hilang galaknika tĕkapning stambhanā-mantra ya
  • matta ng kuñjara yāngkuśāngrubuhakĕn dadyātĕmah mardawa
  • krūrāning ripuśeṣa durjana gĕlĕngnya yweki tan wiśwasān

6.

  • jroning wwe parimāṇa nāla gaganging tuñjung dawut kawruhi
  • yan ring jātikula pracāra winaya mwang śīla karmenggita
  • yan ring paṇḍita ring ksamā mudita śāntopekṣa ris mardawa
  • sang śāstrajña wuwusnirāmrĕta paḍānyāngde sutuṣṭeng prajā

7.

  • wwantĕn wwang sugih artha hina sabhinuktinyālpa ring bhūṣaṇa
  • wwantĕn wwang guṇamanta śīla naya hinānūt rikāng durjana
  • wwang dirghāyuṣa wrĕddha hina tan arĕp ring dharmaśāstrolahĕn
  • yeku ng janma nirarthaka traya wilangnyoripnya nir tanpa don

8.

  • yan ring pakṣi tinucca kāka hinaran pāpātmaka ng caṇḍala
  • ring sarwāmrĕga gardabheka hinaran tuccātmaka ng caṇḍala
  • ring buddhiki tinucca caṇḍala si kopāngde hilangning kṣamā
  • ring durmitra cinaṇḍaleng jana kasar tang caṇḍala trinucap

9.

  • ring dyun alpa bañunya kampita kucak yapwan hibĕk wwe sthiti
  • yan ring go rawa ghora śabdanika göng alpa kṣiranyākĕḍik
  • yan ring janma kurūpa ceṣṭitanikākweh bhāwa solahnika
  • ring janmālpaka śāstra garwita tĕrĕh śabdanya tanpāmrĕta

10.

  • singhā rakṣakaning halas, halas ikāngrakṣeng hari nityaśa
  • singhā mwang wana tan patūt paḍa wirodhāngdoh tikang keśarī
  • rug brāṣṭa ng wana denikang jana tinor wrĕkṣanya cirṇāpaḍang
  • singhānghöt ri jurangnikang tĕgal ayū n sāmpun dinon durbala

11.

  • ring wwang haywa nirāśrayeka gawayĕn tekāng mahā n āśraya
  • ton tang nāga mangāśraye sira bhaṭāra tryambakāngarcana
  • sangke bhaktinikāpagĕh dadi sawit de hyang trirājyāntaka
  • prāptekāng garuḍa prasomya mulating nāga praṇateng ruhur

12.

  • tingkahning suta mānuteng bapa gawenya mwang guṇā piṇḍanĕn
  • ton tang matsya wihanggamekana si kūrmānaknya noreniwö
  • ring mīneka rinakṣaṇeka dinĕlö ng aṇḍanya tan sparśanan
  • ring kūrmekana ng aṇḍa yeningĕt-ingĕt tan ton tuhun dhyāna ya.

13.

  • yapwan hantiganing wihanggama hinasparśanya tan niṣṭura
  • mengĕt ring samayānya sangka ri kanang kośa swayam-putra ya
  • byakta mwang bapa rakwa rūpa guṇa len kāryanya tan bheda ya
  • tan mangka ng jana-putra winwang iniwö tan sah rinakṣenamĕr

14.

  • sang wedajña phalanya homa wangunĕn byaktāmrĕteng rāt kabeh
  • śīlāwṛtti phalanya ring śruti pagĕh ring buddhi tañ cañcala
  • bhogānindya phalanya yan kinahanan ring artha dāneng prajā
  • ring strī putra phalanya ring surata len śardūlawikriḍita.