Serat Katurangganing Kucing

Saka Wikisumber

Layang ing isor iki kajupuk saka Serat katoerangganing koetjing, dibabar déning Pangecapan GCT Van Dorp & Co, ing Semarang, taun 1871. Pindaian saka kolèksi Pabukon Nasiyonal Walanda, No 859 B33.

Pertalan mardika menyang basa Indonésia déning Arif Budiarto.

Kaca Irah-irahan[besut]

Jawa Basa Indonésia
Aksara Jawa Latin
ꦦꦸꦤ꧀ꦤꦶꦏꦱꦼꦂꦫꦠ꧀ꦏꦠꦸꦫꦁꦒꦤ꧀ꦤꦶꦁꦏꦸꦠ꧀ꦕꦶꦁ꧈

ꦱꦲꦔꦭꦩꦠ꧀ꦱꦺꦴꦭꦃꦲꦶꦁꦏꦸꦠ꧀ꦕꦶꦁꦏꦁꦲꦮꦺꦴꦤ꧀ꦩꦶꦮꦃꦏꦁꦱꦲꦺ


꧋ꦏꦕꦥ꧀ꦥꦤ꧀ꦲꦶꦁꦏꦤ꧀ꦠꦺꦴꦂꦥꦁꦔꦼꦠ꧀ꦕꦥ꧀ꦥꦤ꧀ꦤꦶꦥꦸꦤꦤ꧀ꦠꦸꦮꦤ꧀

ꦒꦺ꧇ ꦯꦺ꧇ ꦡꦺ꧇ ꦦꦟ꧀ꦝꦺꦴꦉꦥ꧀ꦌꦤ꧀ꦏꦺꦴ

ꦲꦶꦁꦤꦓꦫꦶꦯꦼꦩ꧀ꦩꦫꦁꦠꦲꦸꦤ꧀꧇1871

Punniki Serat Katurangganning Kutcing:

saha ngalamat solah ing kutcing kang awon miwah kang saé


Kacapan ing kantor pangetcapan ipun tuwan

Gé Sé Té pan Dorep én ko

ing Nagari Semarang, tahun 1871

Inilah Serat Katuranggan Kucing:

untuk membedakan kucing yang buruk dan yang baik


Dicetak di kantor percetakan milik tuan

G C T van Dorp & co

di Negeri Semarang, tahun 1871

Pupuh 1[besut]

Pada Jawa Basa Indonésia
Aksara Jawa Latin
- ꧅ ꦥꦸꦃꦲꦱ꧀ꦩꦫꦢꦤ ꧅ Puh Asmaradana Pupuh Asmaradana
1 ꧅ꦫꦶꦏꦭꦤꦶꦫꦠꦶꦤꦸꦭꦶꦱ꧀‍꧈​ꦱꦶꦪꦁꦤꦸꦗꦸꦗꦩ꧀ꦱꦼꦏꦮꦤ꧀‍꧈​ꦲꦶꦁꦱꦼꦠꦸꦊꦒꦶꦢꦶꦤꦤꦺ꧈​ꦠꦁꦒꦭ꧀ꦏꦥꦶꦁꦤꦼꦩ꧀ꦭꦶꦏꦸꦂꦏ꧈​ꦧꦼꦱꦂꦲꦶꦁꦱꦱꦺꦤ꧀ꦤꦶꦫ꧈​ꦢꦭ꧀ꦱꦺꦮꦸꦠꦲꦸꦤ꧀‍꧈​ꦥꦶꦠꦸꦁꦔꦠꦸꦱ꧀ꦱꦔꦁꦢꦱꦱꦔ Rikalanira tinulis, siyang nuju jam sekawan, ing setu legi dinané, tanggal kaping nem likurka, besar ing sasén nira, dal séwu tahun, pitungatus sangang dasa sanga 1. Tembang ini ditulis bertepatan dengan jam 4 sore hari Sabtu Legi bulan Besar tahun 1799 Dal.
2 ꧅ꦲꦤꦼꦁꦒꦶꦃꦲꦶꦁꦏꦁꦲꦤꦸꦭꦶꦱ꧀꧈​ꦥꦿꦶꦪꦤ꧀ꦤꦺꦴꦩ꧀ꦏꦮꦼꦭꦱ꧀ꦲꦂꦱ꧈​ꦲꦶꦁꦏꦸꦢꦸꦱ꧀ꦲꦶꦏꦤꦒꦿꦶꦤꦺ꧈​ꦢꦾꦤ꧀ꦥꦭ꧀ꦒꦸꦟꦏ꧀ꦭꦫꦺꦃꦲꦤ꧀ꦤꦶꦫ꧈​ꦏꦭꦁꦏꦸꦁꦥꦶꦤꦸꦠꦿꦢꦩ꧈​ꦠꦶꦤꦶꦭꦂꦲꦶꦁꦫꦩꦲꦶꦧꦸ꧈​ꦭꦺꦴꦒꦁꦭꦒꦶꦁꦏꦢꦁꦱꦗꦸꦒ Anenggih ingkang anulis, priyanom kawelas arsa, ing Kudus ika nagriné, Dyan Palguna klaréh annira, kalangkung pinutradama, tinilar ing rama ibu, logang-laging kadang sajuga 2. Penulis tembang ini adalah seorang pria muda yang sangat kasihan. Pria yang berasal dari Kudus ini mempunyai nama Dyan Palguna. Orang yang sangat miskin dan bodoh. Hidupnya terlunta-lunta karena ditinggal kedua orangtuanya dan tanpa saudara.
3 ꧅ꦏꦱ꧀ꦩꦫꦤ꧀ꦩꦶꦪꦂꦱꦮꦂꦠꦶ꧈​ꦗꦭ꧀ꦩꦲꦶꦁꦏꦁꦏꦼꦭꦔꦺꦤ꧀ꦤꦤ꧀‍꧈​ꦲꦶꦁꦏꦁꦲꦱꦶꦃꦲꦶꦔꦺꦴꦤ꧀ꦲꦶꦔꦺꦴꦤ꧀ꦤꦶꦁ꧈​ꦲꦶꦏꦱꦶꦫꦮꦼꦱ꧀ꦥꦢꦏ꧀ꦤ꧈​ꦏꦁꦧꦼꦕꦶꦏ꧀ꦭꦤ꧀ꦏꦁꦲꦭ꧈​ꦱꦩ꧀ꦥꦸꦤ꧀ꦢꦸꦩꦺꦃꦔꦶꦔꦸꦲꦶꦔꦸ꧈​ꦪꦺꦤ꧀ꦲꦭꦢꦶꦥꦸꦤ꧀ꦱꦶꦫꦶꦏ꧀ꦏ Kasmaran miyar sawiti, jalma ingkang kelangénnan, ingkang asih ingon-ingoning, ika sira wespada kna, kang becik lan kang ala, sampun duméh ngingu-ingu, yén ala dipun sirikka 3. Ia jatuh cinta dengan kabar tentang orang-orang yang menyukai hewan peliharaan mereka. Perhatikanlah yang baik dan buruk dari peliharaan tersebut. Jangan asal memelihara. Jika buruk, tinggalkanlah.
4 ꧅ꦲꦗꦱꦶꦫꦔꦶꦔꦸꦏꦸꦕꦶꦁ꧈​ꦭꦸꦫꦶꦏ꧀ꦏꦼꦩ꧀ꦧꦁꦲꦱꦼꦩ꧀ꦲꦶꦏ꧈​ꦲꦶꦁꦏꦁꦲꦥꦚ꧀ꦗꦁꦧꦸꦤ꧀ꦠꦸꦠ꧀ꦠꦺ꧈​ꦥꦸꦤꦶꦏꦭꦩꦠ꧀ꦠꦺꦲꦭ꧈​ꦧꦫꦺꦴꦱ꧀ꦏꦼꦉꦥ꧀ꦏꦺꦭꦁꦔꦤ꧀‍꧈​ꦭꦩꦸꦤ꧀ꦧꦸꦟ꧀ꦝꦼꦭ꧀ꦧꦸꦤ꧀ꦠꦸꦠ꧀ꦠꦶꦥꦸꦤ꧀‍꧈​ꦲꦭꦤꦶꦁꦤꦺꦴꦫꦔꦥꦲ Aja sira ngingu kucing, lurik kembang asem ika, ingkang apañjang buntuté, punika lamaté ala, baros kerep kélangan, lamun buṇḍel buntut ipun, ala ning nora ngapa 4. Janganlah memelihara kucing loreng kembang asem (kuning) yang ekornya panjang. Hal itu membawa keburukan berupa boros dan sering kehilangan. Namun hal tersebut tidak berlaku pada kucing berekor buṇḍel (pendek membulat).
5 ꧅ꦪꦺꦤ꧀ꦱꦶꦫꦔꦶꦔꦸꦏꦸꦕꦶꦁ꧈​ꦱꦸꦏꦸꦤꦺꦥꦚ꧀ꦕꦭ꧀ꦱꦼꦏꦮꦤ꧀‍꧈​ꦲꦸꦠꦩꦲꦶꦉꦁꦮꦸꦭꦸꦤꦺ꧈​ꦲꦧꦼꦕꦶꦏ꧀ꦊꦏ꧀ꦱꦤ꧀ꦤꦶꦫ꧈​ꦏꦁꦔꦶꦔꦸꦱꦸꦏꦮꦶꦂꦪ꧈​ꦏꦛꦃꦫꦶꦗꦼꦏꦶꦤꦶꦥꦸꦤ꧀‍꧈​ꦪꦺꦤ꧀ꦧꦸꦟ꧀ꦝꦼꦭ꧀ꦭꦁꦏꦸꦁꦲꦸꦠꦩ꧈​ Yén sira ngingu kucing, sukuné pañcal sekawan, utama ireng wuluné, abecik leksan nira, kang ngingu sukawirya, kaṭah rijeki nipun, yén buṇḍel langkung utama. 5. Apabila kamu memelihara kucing yang keempat kakinya pañcal (putih), lebih baik jika badannya berwarna hitam. Hal itu akan membawa kebaikan berupa kesenangan dan banyak rizki. Lebih baik lagi kalau ekornya buṇḍel.
6 ꧅ꦲꦗꦱꦶꦫꦔꦶꦔꦸꦏꦸꦕꦶꦁ꧈​ꦲꦶꦉꦁꦩꦸꦭꦸꦱ꧀ꦧꦸꦤ꧀ꦠꦸꦠ꧀ꦥꦚ꧀ꦗꦁ꧈​ꦲꦶꦪꦲꦭꦲꦶꦁꦭꦩꦠ꧀ꦠꦺ꧈​ꦲꦫꦤ꧀ꦥꦸꦠꦿꦏꦗꦼꦤ꧀ꦠꦏ꧈​ꦲꦸꦠꦃꦭꦸꦢꦶꦫꦤꦶꦫ꧈​ꦭꦩꦸꦤ꧀ꦧꦸꦟ꧀ꦝꦼꦭ꧀ꦧꦸꦤ꧀ꦠꦸꦠ꧀ꦠꦶꦥꦸꦤ꧀‍꧈​ꦲꦭꦤꦶꦫꦱꦮꦼꦠꦫ Aja sira ngingu kucing, ireng mulus buntut panjang, iya ala ing lamaté, aran putra kajentaka, utah ludira nira, lamun buṇḍel buntut ipun, ala nira sawetara 6. Janganlah kamu memelihara kucing hitam mulus berekor panjang. Kucing yang demikian disebut putra kajentaka. Membawa hal buruk berupa muntah darah. Apabila ekornya buṇḍel, keburukannya hanya sedikit.
7 ꧅ꦭꦩꦸꦤ꧀ꦱꦶꦫꦔꦶꦔꦸꦏꦸꦕꦶꦁ꧈​ꦲꦮꦏ꧀ꦏꦺꦲꦶꦉꦁꦱꦢꦪ꧈​ꦭꦩ꧀ꦧꦸꦁꦏꦶꦮꦠꦺꦩ꧀ꦧꦺꦴꦁꦥꦸꦠꦶꦃ꧈​ꦊꦏ꧀ꦱꦤꦤ꧀ꦤꦶꦫꦥꦿꦪꦺꦴꦒ꧈​ꦲꦫꦤ꧀ꦮꦸꦭꦤ꧀ꦏꦿꦲꦶꦤꦤ꧀‍꧈​ꦠꦶꦤꦼꦏꦤꦤ꧀ꦱꦱꦼꦢꦾꦤ꧀ꦤꦶꦥꦸꦤ꧀‍꧈​ꦪꦺꦤ꧀ꦧꦸꦟ꧀ꦝꦼꦭ꧀ꦭꦁꦏꦸꦁꦲꦸꦠꦩ꧈​ Lamun sira ngingu kucing, awaké ireng sadaya, lambung kiwa témbong putih, leksan nira prayoga, aran wulan krahinan, tinekanan sasedyan nira ipun, yén buṇḍel langkung utama 7. Kucing yang berwarna hitam semua tetapi perut sebelah kirinya terdapat tembong (bercak) putih disebut wulan krahinan. Kucing ini membawa kebaikan berupa tercapainya semua keinginan. Lebih baik jika ekornya buṇḍel.
8 ꧅ꦲꦗꦱꦶꦫꦔꦶꦔꦸꦏꦸꦕꦶꦁ꧈​ꦭꦸꦫꦶꦏ꧀ꦲꦶꦉꦁꦧꦸꦤ꧀ꦠꦸꦠ꧀ꦥꦚ꧀ꦗꦁ꧈​ꦥꦸꦤꦶꦏꦲꦮꦺꦴꦤ꧀ꦭꦩꦠ꧀ꦠꦺ꧈​ꦱꦼꦏꦼꦭꦤ꧀ꦱꦿꦶꦁꦠꦸꦏꦂꦫꦤ꧀‍꧈​ꦲꦫꦤ꧀ꦝꦣꦁꦱꦸꦁꦏꦮ꧈​ꦥꦤ꧀ꦲꦢꦺꦴꦃꦫꦶꦗꦼꦏꦶꦤꦶꦥꦸꦤ꧀‍꧈​ꦪꦺꦤ꧀ꦧꦸꦟ꧀ꦝꦼꦭ꧀ꦤꦺꦴꦫꦔꦥꦲ꧈​ Aja sira ngingu kucing, lurik ireng buntut panjang, punika awon lamaté, sekelan sring tukaran, aran ḍaḍang sungkawa, pan adoh rijeki nipun, yén buṇḍel nora ngapa 8. Kucing dengan bulu lurik hitam berekor panjang jangan dipelihara. Kucing itu disebut ḍaḍang sungkawa. Kehidupanmu akan sering bertengkar dan jauh dari rizki. Apabila ekornya buṇḍel, maka tidak masalah.
9 ꧅ꦭꦩꦸꦤ꧀ꦱꦶꦫꦔꦶꦔꦸꦏꦸꦕꦶꦁ꧈​ꦲꦮꦏ꧀ꦏꦺꦥꦸꦠꦶꦃꦱꦢꦪ꧈​ꦭꦩ꧀ꦧꦸꦁꦲꦶꦁꦏꦁꦠꦼꦔꦼꦤ꧀ꦠꦺꦩ꧀ꦧꦺꦴꦁ꧈​ꦲꦶꦉꦁꦭꦩꦠ꧀ꦠꦺꦥꦿꦪꦺꦴꦒ꧈​ꦲꦫꦤ꧀ꦮꦸꦭꦤ꧀ꦥꦸꦂꦤꦩ꧈​ꦠꦶꦤꦺꦏꦤꦤ꧀ꦧꦼꦗꦤꦺꦤꦸꦠꦸꦠ꧀‍꧈​ꦪꦺꦤ꧀ꦧꦸꦟ꧀ꦝꦼꦭ꧀ꦭꦁꦏꦸꦁꦲꦸꦠꦩ꧈​ Lamun sira ngingu kucing, awaké putih sadaya, lambung ingkang tengen témbong, ireng lamatté prayoga, aran wulan purnama, tinékan bejané nutut, yén buṇḍel langkung utama 9. Kucing yang mempunyai warna putih dengan tembong hitam pada perut bagian kanan. Ia akan membawa kebaikan berupa kebahagiaan. Kucing ini disebut wulan purnama. Lebih baik lagi jika kucing ini berekor buṇḍel.
10 ꧅ꦲꦗꦱꦶꦫꦔꦶꦔꦸꦏꦸꦕꦶꦁ꧈​ꦲꦮꦏ꧀ꦏꦺꦲꦶꦉꦁꦱꦢꦪ꧈​ꦤꦔꦶꦁꦱꦶꦫꦃꦧꦼꦭꦁꦥꦸꦠꦶꦃ꧈​ꦠꦼꦫꦸꦱ꧀ꦩꦫꦁꦠꦸꦠꦸꦒ꧀ꦒꦶꦫ꧈​ꦲꦶꦏꦸꦭꦩꦠ꧀ꦠꦺꦲꦭ꧈​ꦲꦫꦤ꧀ꦢꦸꦂꦗꦤꦏꦏꦼꦛꦸ꧈​ꦏꦂꦱꦤꦺꦏꦮꦼꦤ꧀ꦢꦏꦭꦁ Aja sira ngingu kucing, awaké ireng sadaya, nanging sirah belang putih, terus marang tutug ira, iku lamaté ala, aran durjana kakeṭu, karsané kawen dakalang 10. Kucing berwarna hitam dan mempunyai belang putih di kepalanya disebut durjana kakeṭu. Rencana-rencanamu akan terungkap jika memelihara kucing ini.
11 ꧅ꦭꦩꦸꦤ꧀ꦱꦶꦫꦔꦶꦔꦸꦏꦸꦕꦶꦁ꧈​ꦲꦮꦏ꧀ꦏꦺꦥꦼꦛꦏ꧀ꦱꦢꦪ꧈​ꦭꦩꦸ ꦤ꧀ꦕꦼꦩꦼꦁꦲꦶꦁꦱꦶꦫꦃꦲꦺ꧈​ꦲꦶꦏꦸꦭꦩꦠ꧀ꦠꦺꦥꦿꦶꦪꦺꦴꦒ꧈​ꦲꦒꦼꦁꦩꦸꦤꦃꦲꦶꦫ꧈​ꦲꦫꦤ꧀ꦧꦸꦗꦺꦴꦁꦒꦲꦩꦼꦁꦏꦸ꧈​ꦪꦺꦤ꧀ꦧꦸꦟ꧀ꦝꦼꦭ꧀ꦭꦁꦏꦸꦁꦲꦸꦠꦩ꧈​ Lamun sira ngingu kucing, awaké peṭak sadaya, lamun cemeng ing sirahé, iku lamatté priyoga, ageng munah ira, aran bujongga hamengku, yén buṇḍel langkung utama 11. Kucing yang membawa kebaikan ini berwarna putih dan mempunyai belang hitam di kepalanya. Kucing ini disebut bujongga hamengku. Jika berekor buṇḍel akan lebih baik. Akan mendatangkan pertolongan Tuhan.
12 ꧅ꦲꦗꦱꦶꦫꦔꦶꦔꦸꦏꦸꦕꦶꦁ꧈​ꦧꦸꦤ꧀ꦠꦸꦠ꧀ꦥꦼꦛꦏ꧀ꦥꦤ꧀ꦲꦥꦚ꧀ꦗꦁ꧈​ꦲꦮꦏ꧀ꦏꦺꦱꦲꦸꦊꦱ꧀ꦱꦺ꧈​ꦲꦶꦏꦸꦭꦩꦠ꧀ꦠꦶꦥꦸꦤ꧀ꦲꦭ꧈​ꦲꦫꦤ꧀ꦮꦶꦱꦠꦸꦩꦩ꧈​ꦥꦼꦕꦃꦏꦁꦔꦶꦔꦸ꧈​ꦪꦺꦤ꧀ꦧꦸꦟ꧀ꦝꦼꦭ꧀ꦤꦺꦴꦫꦔꦥꦲ꧈​ Aja sira ngingu kucing, buntut peṭak pan apañjang, awaké saulesé, iku lamat ipun ala, aran wisa tumama, pecah kangingu, yén buṇḍel nora ngapa 12. Janganlah memelihara kucing wisa tumama yang berekor putih panjang. Kucing itu dapat menyebabkan pecahnya persaudaraan sang pemelihara. Namun tidak masalah jika ekornya buṇḍel.
13 ꧅ꦭꦩꦸꦤ꧀ꦱꦶꦫꦔꦶꦔꦸꦏꦸꦕꦶꦁ꧈​ꦥꦺꦏ꧀ꦲꦺꦥꦺꦏ꧀ꦏꦺꦠꦼꦫꦸꦱ꧀ꦥꦸꦤꦶꦏ꧈​ꦝꦸꦩꦠꦼꦁꦲꦶꦁꦕꦁꦏꦼꦩ꧀ꦤꦺꦠꦿꦤꦺ꧈​ꦭꦩꦠ꧀ꦠꦺꦲꦥꦤ꧀ꦥꦿꦪꦺꦴꦒ꧈​ꦲꦫꦤ꧀ꦱꦠꦿꦶꦪꦮꦶꦧꦮ꧈​ꦱꦏꦂꦱꦤꦶꦫꦢꦶꦤꦸꦭꦸꦂ꧈​ꦪꦺꦤ꧀ꦧꦸꦟ꧀ꦝꦼꦭ꧀ꦭꦁꦏꦸꦁꦥꦿꦪꦺꦴꦒ Lamun sira ngingu kucing, pék-apéké terus punika, ḍumateng ing cangkem nétrané, lamaté apan prayoga, aran satriya wibawa, sakar sanira dinulur, yén buṇḍel langkung prayoga 13. Jika kamu memelihara kucing yang memiliki pola warna sama dari telapak kaki sampai ke mulut dan matanya, itu pertanda baik. Kucing yang demikian disebut satriya wibawa. Semua keinginanmu tercapai. Lebih baik lagi kalau ekornya buṇḍel.
14 ꧅ꦲꦗꦱꦶꦫꦔꦶꦔꦸꦏꦸꦕꦶꦁ꧈​ꦏꦸꦥꦶꦁꦏꦭꦶꦃꦥꦽꦫꦸꦠ꧀ꦱꦩꦾ꧈​ꦲꦸꦊꦱ꧀ꦱꦫꦸꦥꦫꦸꦥꦤꦺ꧈​ꦲꦶꦏꦸꦭꦩꦠ꧀ꦠꦶꦥꦸꦤ꧀ꦲꦭ꧈​ꦏꦁꦔꦶꦔꦸꦏꦧꦼꦤ꧀ꦢꦤꦤ꧀‍꧈​ꦲꦫꦤ꧀ꦠꦩ꧀ꦥꦂꦠꦭꦶꦮꦁꦱꦸꦭ꧀‍꧈​ꦪꦺꦤ꧀ꦧꦸꦟ꧀ꦝꦼꦭ꧀ꦢꦠꦤ꧀ꦔꦥꦲ Aja sira ngingu kucing, kuping kalih perut samya, ules sarupa-rupané, iku lamat ipun ala, kang ngingu kabendanan, aran tampar taliwangsul, yén buṇḍel nora ngapa 14. Janganlah memelihara kucing yang mempunyai warna kuping dan perut sama. Pemiliknya akan tertimpa nasib buruk. Kucing ini disebut tampar taliwangsul. Jika ekornya buṇḍel, tidak masalah.
15 ꧅ꦭꦩꦸꦤ꧀ꦱꦶꦫꦔꦶꦔꦸꦏꦸꦕꦶꦁ꧈​ꦒꦶꦒꦶꦂꦫꦶꦥꦸꦤ꧀ꦢꦭꦺꦂꦥꦼꦛꦏ꧀‍꧈​ꦮꦏ꧀ꦱꦫꦸꦥꦫꦸꦥꦤꦺ꧈​ꦪꦺꦤ꧀ꦠꦼꦫꦸꦱ꧀ꦲꦶꦁꦕꦁꦏꦼꦩ꧀ꦩꦶꦫ꧈​ꦭꦩꦠ꧀ꦠꦶꦥꦸꦤ꧀ꦥꦿꦪꦺꦴꦒ꧈​ꦲꦫꦤ꧀ꦥꦟ꧀ꦝꦶꦠꦊꦭꦏꦸ꧈​ꦪꦺꦤ꧀ꦧꦸꦟ꧀ꦝꦼꦭ꧀ꦭꦁꦏꦸꦁꦲꦸꦠꦩ Lamun sira ngingu kucing, gigir ipun dalér peṭak, waksa rupa-rupané, yén terus ing cangkem ira, lamat ipun prayoga, aran paṇḍita lelaku, yén buṇḍel langkung utama 15. Apabila memelihara kucing dengan garis putih di punggung sampai ke mulut, itu akan membawa kebaikan. Kucing ini disebut paṇḍita lelaku. Lebih baik lagi kalau ekornya buṇḍel.
16 ꧅ꦲꦗꦱꦶꦫꦔꦶꦔꦸꦏꦸꦕꦶꦁ꧈​ꦢꦭꦺꦂꦲꦶꦉꦁꦒꦶꦒꦶꦂꦫꦶꦫ꧈​ꦠꦼꦫꦸꦱ꧀ꦩꦫꦁꦲꦶꦁꦧꦸꦤ꧀ꦠꦸꦠ꧀ꦠꦺ꧈​ꦲꦶꦏꦸꦭꦩꦠ꧀ꦠꦶꦥꦸꦤ꧀ꦲꦭ꧈​ꦲꦫꦤ꧀ꦏꦭꦔꦸꦩ꧀ꦧꦫ꧈​ꦤꦺꦁꦥꦫꦤ꧀ꦩꦁꦒꦶꦃꦥꦏꦺꦮꦸꦃ꧈​ꦪꦺꦤ꧀ꦧꦸꦟ꧀ꦝꦼꦭ꧀ꦢꦠꦤ꧀ꦥꦶꦫꦲ Aja sira ngingu kucing, dalér ireng gigir ira, terus marang ing buntuté, iku lamat ipun ala, aran kala ngumbara, néng paran manggih pakéwuh, yén buṇḍel datan piraha 16. Janganlah memelihara kucing dengan garis hitam di punggung hingga ekornya karena akan membawa keburukan. Jika bepergian akan menemui bencana. Kucing dengan ciri seperti itu disebut kala ngumbara.
17 ꧅ꦭꦩꦸꦤ꧀ꦱꦶꦫꦔꦶꦔꦸꦏꦸꦕꦶꦁ꧈​ꦒꦶꦒꦶꦂꦫꦺꦠꦺꦩ꧀ꦧꦺꦴꦁꦥꦸꦤꦶꦏ꧈​ꦏꦸꦕꦶꦁꦱꦫꦸꦥꦫꦸꦥꦤꦺ꧈​ꦲꦶꦏꦸꦭꦩꦠ꧀ꦠꦶꦥꦸꦤ꧀ꦥꦿꦪꦺꦴꦒ꧈​ꦲꦫꦤ꧀ꦱꦺꦴꦁꦒꦧꦸꦮꦤ꧈​ꦭꦸꦭꦸꦤ꧀ꦢꦺꦴꦚꦤꦺꦲꦩꦼꦁꦏꦸ꧈​ꦪꦺꦤ꧀ꦧꦸꦟ꧀ꦝꦼꦭ꧀ꦭꦁꦏꦸꦁꦲꦸꦠꦩ Lamun sira ngingu kucing, gigiré témbong punika, kucing sarupa-rupané, iku lamat ipun prayoga, aran songga buwana, lulun donyané hamengku, 17. Jika memelihara kucing dengan warna apapun dan tembong di punggungnya, maka akan membawa kebaikan. Kucing ini disebut songga buwana. Pemiliknya akan mendapatkan harta melimpah. Lebih baik lagi kalau ekornya buṇḍel.
18 ꧅ ꦲꦗꦱꦶꦫꦔꦶꦔꦸꦏꦸꦕꦶꦁ꧈​ꦣꦣꦤꦺꦥꦤ꧀ꦢꦭꦺꦂꦥꦼꦛꦏ꧀‍꧈​ꦠꦼꦫꦸꦱ꧀ꦩꦫꦁꦧꦸꦤ꧀ꦠꦸꦠ꧀ꦠꦺ꧈​ꦥꦸꦤꦶꦏꦭꦩꦠ꧀ꦠꦺꦲꦭ꧈​ꦲꦫꦤꦺꦧꦪꦔꦁꦱꦂ꧈​ꦧꦶꦭꦲꦶꦲꦸꦤꦺꦁꦔꦶꦁꦧꦚꦸꦃ꧈​ꦪꦺꦤ꧀ꦧꦸꦟ꧀ꦝꦼꦭ꧀ꦢꦠꦤ꧀ꦥꦶꦫꦲ Aja sira ngingu kucing, ḍaḍané pandalér peṭak, terus marang buntuté, punika lamaté ala, arané baya ngangsar, bila iunéng nging banyu, yén buṇḍel datan piraha 18. Janganlah dipelihara. Kucing dengan garis dari dada sampai ke ekornya. Kucing ini disebut baya ngangsar. Kucing ini membawa keburukan berupa bencana susah air. Tetapi tidak masalah jika ekornya buṇḍel.
19 ꧅ꦭꦩꦸꦤ꧀ꦱꦶꦫꦔꦶꦔꦸꦏꦸꦕꦶꦁ꧈​ꦧꦶꦱꦸꦤꦺꦴꦫꦢꦸꦮꦺꦱꦾꦫ꧈​ꦮꦸꦭꦸꦱꦫꦸꦥꦫꦸꦥꦤꦺ꧈​ꦲꦶꦏꦸꦭꦩꦠ꧀ꦠꦺꦥꦿꦪꦺꦴꦒ꧈​ꦲꦫꦤ꧀ꦮꦶꦱ꧀ꦤꦸꦲꦠꦺꦴꦟ꧀ꦝ꧈​ꦥꦤ꧀ꦲꦒꦼꦁꦮꦶꦭꦭꦠ꧀ꦠꦶꦥꦸꦤ꧀‍꧈​ꦲꦗꦱꦶꦫꦱꦶꦪꦱꦶꦪ Lamun sira ngingu kucing, bisu nora duwésnyara, wulu sarupa-rupané, iku lamaté prayoga, aran wisnu atoṇḍa, pan ageng wilalat ipun, aja sira siya-siya 19. Jika kamu memelihara kucing bisu, apapun warna bulunya, itu akan membawa kebaikan. Janganlah disia-siakan karena akan besar tulahnya. Kucing ini disebut wisnu atonda.
20 ꧅ꦲꦗꦱꦶꦫꦔꦶꦔꦸꦏꦸꦕꦶꦁ꧈​ꦲꦮꦏ꧀ꦏꦺꦠꦸꦠꦸꦭ꧀ꦮꦼꦫꦠ꧈​ꦤꦔꦶꦁꦲꦥꦸꦠꦶꦃꦧꦸꦤ꧀ꦠꦸꦠ꧀ꦠꦺ꧈​ ꦲꦭꦱꦸꦱꦃꦠꦸꦂꦒꦼꦫꦶꦁꦔꦤ꧀‍꧈​ꦲꦫꦤꦺꦏꦸꦕꦶꦁꦲꦶꦏ꧈​ꦭꦶꦤ꧀ꦠꦁꦏꦸꦩꦸꦏꦸꦱ꧀ꦲꦶꦏꦸ꧈​ꦚꦫꦁꦲꦤꦏ꧀ꦚꦢꦥꦿꦶꦪ Aja sira ngingu kucing, awaké tutul werata, nanging aputih buntuté, ala susah tur geringan, arané kucing ika, lintang kumukus iku, nyarang anak nyada priya 20. Janganlah dipelihara. Kucing dengan bulu tutul di sekujur tubuhnya tapi berekor putih. Pemiliknya akan susah dan sering sakit. Kucing ini disebut lintang kumukus. Mengurangi anak dan mengurangi pria.
21 ꧅ꦱꦶꦫꦔꦸꦭꦠ꧀ꦠꦤꦏꦸꦕꦶꦁ꧈​ꦏꦁꦩꦮꦚꦼꦁꦲꦸꦚꦼꦁꦔꦤ꧀‍꧈​ꦲꦶꦁꦱꦶꦫꦃꦠꦤꦥꦶꦣꦣꦤꦺ꧈​ꦢꦠꦤ꧀ꦤꦥꦶꦒꦶꦒꦶꦂꦫꦶꦫ꧈​ꦲꦶꦏꦸꦉꦏꦛꦱꦸꦫ꧈​ꦧꦼꦕꦶꦏ꧀ꦏꦺꦏꦧꦺꦃꦲꦩꦼꦁꦏꦸ꧈​ꦲꦫꦤ꧀ꦏꦸꦕꦶꦁꦕ ꦤ꧀ꦢꦿꦩꦮ Sira ngulat ana kucing, kang mawa nyeng-unyengan, ing sirah tanapi ḍaḍané, datannapi gigir ira, iku rekaṭa sura, beciké kabéh, hamengku, aran kucing candra mawa 21. Perhatikanlah kucing yang memiliki unyĕng-unyĕng (pusaran bulu) di kepalanya, di dadanya, atau di punggungnya. Itulah rekaṭa sura. Memiliki semua kebaikan. Kucing ini disebut candra mawa

Pupuh 2[besut]

Pada Jawa Basa Indonésia
Aksara Jawa Latin
- ꧅ ꦥꦸꦃꦢꦸꦂꦩꦒꦭ ꧅ Puh Durmagala Pupuh Durmagala
22 ꧅ꦮꦺꦴꦤ꧀ꦠꦼꦤ꧀ꦩꦭꦶꦃꦮꦱꦶꦠꦤꦶꦫꦲꦾꦁꦱꦸꦏ꧀ꦱ꧀ꦩ꧈​ꦠꦸꦩꦿꦥ꧀ꦥꦺꦴꦭꦃꦲꦺꦏꦸꦕꦶꦁ꧈​ꦲꦱꦸꦁꦥꦺꦩꦸꦠ꧀ꦥꦸꦤꦶꦏ꧈​ꦏꦁꦧꦼꦕꦶꦏ꧀ꦭꦤ꧀ꦏꦁꦲꦭ꧈​ꦥꦶꦤꦰ꧀ꦛꦶꦩꦫꦁꦲꦾꦁꦮꦶꦢꦶ꧈​ꦠꦤ꧀ꦏꦼꦤꦲꦺꦴꦮꦃ꧈​ꦱꦺꦴꦭꦃꦧꦮꦤꦺꦏꦶ wonten malih wasita nira hyang suksma, tumrap olahé kucing, asung pémut punika, kang becik lan kang ala, pinaṣṭi marang hyang widi, tan kena owah, solah bawanéki 22. Masih ada lagi petunjuk dari Hyang Suksma tentang tingkah laku kucing. Memberi pengingat tentang yang baik dan buruk yang telah ditetapkan Hyang Widi. Tidak akan berubah tingkah lakunya.
23 ꧅ꦭꦩꦸꦤ꧀ꦲꦤꦏꦸꦕꦶꦁꦲꦶꦏꦠꦸꦫꦸꦣꦼꦰ꧀ꦛꦂ꧈​ꦲꦸꦠꦮꦲꦶꦁꦏꦺꦴꦥꦾꦃꦤꦺꦏꦶ꧈​ꦲꦸꦠꦮꦲꦶꦁꦥꦺꦴꦗꦺꦴꦏ꧀ꦏꦶꦁꦮꦶꦱ꧀ꦩ꧈​ꦢꦔꦸꦠꦤ꧀ꦭꦸꦔꦭꦸꦔ꧈​ꦔꦭꦩꦠ꧀ꦲꦺꦴꦭꦶꦃꦉꦗꦼꦏꦶ꧈​ꦢꦢꦺꦴꦔꦲ꧈​ꦱꦸꦏꦸꦂꦫꦄꦭ꧀ꦲꦩ꧀ꦢꦸꦭꦶꦭ꧀ꦭꦃꦲꦶ꧈​ Lamun ana kucing ika turu ḍeṣṭar, utawa ing kopyah néki, utawi ing pojok ing wisma, dangu tan lunga-lunga, ngalamat olih rejeki, dadongaha, sukurra alhamdulillahi 23. Jika ada kucing tidur di atas ikat kepala (destar), atau kopyahmu, atau di pojok rumah dan tidak bangun dalam waktu lama, itu artinya akan medapat rizki. Bersyukurlah Alhamdulillah.
24 ꧅ꦭꦩꦸꦤ꧀ꦲꦤꦏꦸꦕꦶꦁꦠꦸꦫꦸꦣꦼꦰ꧀ꦛꦂꦫꦶꦫ꧈​ꦱꦂꦮꦤ꧀ꦭꦸꦱꦸꦥ꧀ꦲꦶꦏꦶ꧈​ꦔꦭꦩꦠ꧀ꦠꦺꦲꦶꦏ꧈​ꦏꦁꦢꦂꦧꦺꦲꦺꦴꦭꦺꦃꦧꦼꦗ꧈​ꦱꦏꦶꦁꦥꦟ꧀ꦝꦶꦠꦺꦏꦶ꧈​ꦲꦸꦠꦮꦱꦁꦤꦠ꧈​ꦱꦸꦏꦸꦂꦫꦩꦫꦁꦪꦾꦁꦮꦶꦢꦶ Lamun ana kucing turu ḍeṣṭar ira, sarwan lusup iki, ngalamaté ika, kang darbé olah beja, saking paṇḍitéki, utawa sang nata, sukurra marang hyang widi 24. Jika ada kucing tidur yang masuk ke dalam ikat kepalamu, artinya pemiliknya akan mendapatkan keberuntungan dari guru (paṇḍita) atau raja (nata). Bersyukurlah kepada Hyang Widi.
25 ꧅ꦭꦩꦸꦤ꧀ꦲꦤꦏꦸꦕꦶꦁꦠꦸꦫꦸꦏ꧀ꦭꦩ꧀ꦧꦶꦤꦶꦫ꧈​ꦥꦏꦺꦤꦏ꧀ꦥꦔꦺꦴꦫꦺꦴꦏ꧀ꦤꦺꦏꦶ꧈​ꦠꦼꦩꦃꦲꦤꦮꦺꦴꦁꦠꦼꦏ꧈​ꦲꦒꦮꦫꦫꦺꦴꦧ꧈​ꦩꦫꦁꦱꦶꦫꦲꦶꦏꦶ꧈​ꦱꦸꦏꦸꦂꦫꦲꦶꦁꦄꦭ꧀ꦭꦃ꧈​ꦲꦶꦁꦏꦁꦱꦶꦥꦠ꧀ꦫꦃꦩꦤ꧀ꦤꦶ Lamun ana kucing turuk lambin ira, pakénak pangorok néki, temah ana wong teka, agawa raroba, marang sira iki, sukurra ing Allah, ingkang sipat rahmanni 25. Jika ada kucing tidur di bajumu dan mengorok dengan nyaman. Itu artinya akan ada orang yang datang membawa perubahan untukmu. Bersyukurlah kepada Allah yang bersifat Rahman.
26 ꧅ꦭꦩꦸꦤ꧀ꦲꦤꦏꦸꦕꦶꦁꦧꦔꦼꦠ꧀ꦥꦩꦤ꧀ꦢꦼꦁꦚ꧈​ꦩꦫꦁꦏꦁꦢꦂꦧꦺꦤ꧀ꦤꦶ꧈​ꦲꦶꦁꦒꦭ꧀ꦢꦺꦤ꧀ꦱꦼꦩ꧀ꦧꦸꦂꦫꦤ꧈​ꦩꦫꦶꦁꦲꦶꦁꦠꦼꦠꦺꦴꦪ꧈​ꦏꦛꦃꦩꦸꦥꦔꦠ꧀ꦤꦺꦏꦶ꧈​ꦱꦸꦥꦪꦲꦶꦁꦒꦭ꧀ꦭ꧈​ꦲꦤ꧀ꦠꦸꦏ꧀ꦏꦤꦸꦒꦿꦲꦤ꧀ꦮꦶꦢꦶ Lamun ana kucing banget pamandengnya, marang kang darbénni, ing galdén sembur ana, maring ing tetoya, kaṭah mupangat néki, supaya ing galla, lantuk kanugrahan widi 26. Jika ada kucing yang sangat serius memandangi tuannya, cepat-cepatlah dipercikkan dengan air. Hal itu banyak manfaatnya agar segera mendapat anugerah.
27 ꧅ꦭꦩꦸꦤ꧀ꦲꦤꦏꦸꦕꦶꦁꦭꦸꦁꦒꦸꦃꦥꦸꦤꦶꦏ꧈​ꦲꦗꦺꦴꦁꦏꦺꦴꦁꦱꦸꦏꦸꦚꦏꦭꦶꦃ꧈​ꦱꦂꦪꦔꦸꦱꦥꦿꦲꦶꦚ꧈​ꦏꦢꦾꦮꦺꦴꦁꦲꦤꦼꦩ꧀ꦧꦸꦃ꧈​ꦲꦱꦸꦁꦥꦺꦩꦸꦠ꧀ꦥꦸꦤꦶꦏꦶ꧈​ꦏꦁꦢꦂꦧꦺꦲꦂꦱꦏꦼꦤ꧈​ꦧꦧꦼꦤ꧀ꦢꦸꦤꦺꦲꦾꦁꦮꦶꦢꦶ Lamun ana kucing lungguh punika, ajongkok sukunya kalih, sarya ngusap rahinya, kadya wong anembuh, asung pémut puniki, kang darbé arsa sakena, babenduné hyang widi 27. Jika ada kucing duduk berjongkok sambil kedua kaki depannya mengusap muka layaknya orang yang sedang menyembah. Hal itu memberi pengingat bahwa pemiliknya akan mendapat hukuman dari Hyang Widi.
28 ꧅ꦱꦫꦠ꧀ꦠꦤꦠꦺꦴꦧꦠ꧀ꦠꦩꦫꦁꦲꦾꦁꦱꦸꦏ꧀ꦱ꧀ꦩ꧈​ꦢꦺꦤ꧀ꦲꦏꦺꦃꦥꦩꦸꦗꦶꦤꦺꦏꦶ꧈​ꦭꦤ꧀ꦱꦶꦣꦼꦏꦃꦲ꧈​ꦧꦸꦧꦸꦂꦧꦁꦥꦸꦤꦶꦏ꧈​ꦢꦺꦴꦔꦤꦺꦠꦸꦭꦏ꧀ꦧꦶꦭꦲꦶ꧈​ꦱꦸꦥꦪꦲꦺꦴꦚ꧀ꦕꦠ꧀ꦠ꧈​ꦱꦏꦛꦃꦲꦶꦁꦧꦶꦭꦲꦶ Sarat ana tobat amarang hyang suksma, dén akéh pamuji néki, lan siḍekaha, bubur bang punika, dongané tulak bilai, supaya oñcatta, sakaṭah ing bilai 28. Bertobatlah kepada Hyang Suksma. Perbanyaklah memujiNya. Perbanyaklah sedekah berupa bubur merah. Berdoalah agar dijauhkan dari mara bahaya.
29 ꧅ꦮꦸꦱ꧀ꦠꦶꦠꦭꦩꦠ꧀ꦠꦺꦏꦸꦕꦶꦁꦥꦸꦤꦶꦏ꧈​ꦥꦺꦴꦩꦥꦣꦲꦤꦶꦠꦺꦤ꧀ꦤꦶ꧈​ꦏꦁꦧꦼꦕꦶꦏ꧀ꦭꦮꦤ꧀ꦏꦁꦲꦭ꧈​ꦪꦺꦤ꧀ꦩꦲꦶꦢꦺꦴꦲ꧈​ꦠꦼꦩꦃꦏꦼꦤꦲꦶꦁꦧꦶꦭꦲꦶ꧈​ꦢꦺꦤ꧀ꦱꦩꦾꦮꦱ꧀ꦥꦢ꧈​ꦏꦁꦲꦭꦪ꧀ꦮꦢꦺꦤ꧀ꦲꦶꦔꦺꦴꦤ꧀ꦤꦶ꧈​ Wusti talamaté kucing punika, poma paḍa aniténni, kang becik lawan kang ala, yén mai doa, temah kena ing bilai, dén samya waspada, kang alaywadén ingonni 29. Penjelasan tentang baik-buruknya kucing sudah selesai. Maka perhatikanlah kucing yang baik dan yang buruk. Jika mencela pasti terkena musibah. Waspadalah, yang buruk jangan dipelihara.
- ꧅ ꦠꦩꦠ꧀ꦮꦭ꧀ꦭꦃꦲꦸꦄꦭꦩ꧀ ꧅ Tamat wallahualam Tamat wallahualam