70
Ingkang lampahipun mangilèn ugi dipun lajengaken. Sakin bongan mengilèn durugi ngajeng peken Kartasura, terus ngilan dhateng Bangak. Ingrika wonten pabrikipan. Lajeng glèn malih kèrdel ing Banyudona, terus mengilèn dumigi arasun. Majasanga, lajeng durugi stasiun Beyalali kèndel.
Perusahaan sepur ingkang ngawontenaken sepur saking Ba- retna, nglengkungi Sala, dhateng Bayalali punika namani- pun "Nederlandsch- Indische Spoorweg Maatschappij", cekak- nipun NIS. Inggih perusahaan punika ingkang ndamel margi sepur ingkang sapisan ing sindonging Indonesia ing tahun 1864, saking Semarang dhateng Sala. Ing tenbé rargi sepur punika kalajengaken dumugi Ngayogyakarta. Dados ing anta- wisipun Sala kaliyan Ngayogyakarta wonten nargi sepur NIS (wiyaring rélipun 1,47 n) lan wonten sepur SS (iyaring rélipun 1,07 m). (:)
Sepur trèu ingkang lumanpah antawisipun Bayalali-Sala- Baturetna wongsel-wangsul punika wujudipun kados sepur a- geng, namung kemawon lampchipun kerep kèndel, saperlu mi- tulungi para bakul saking padhusunan sagede sani boten re- kuos anggenipun larpah dagang.
KORI LAN GAPURA
Ing sajureneng-dalem Paku Buwono kaping x ing salebeting Karaton kathah dalen ingkang kabangun enggal utawi kamul- yakaken. Cepuri Karaton dalah wewengkonipun Palusarti ka- olar. Ing. kinanipun kori ingkang malebet dhateng Baluwarti punika namung kalih: Kori Gapit Ler lan Kori Gapit Kidul. Samengké kawowahan kori butulan kalih malih; wétan kaliyan kilèn, rndadosaken prigelipun para ingkang sami manggèn ing salebeting Raluwerti
Kori Butulan Laluwarti ingkang kidul-kilèn, sawétan da- lem Hadiwijayan, ngadegipun nalika dinten Keris kaping 24 Saper tahun Ehé 1836 (19 April 1906), déné ingkang ing si-
(*) Ing tahun 1943 rél sepur antawisipun Kartasura tuwin.. Bayalali dipun copoti parintah Jepang. Rél sepur: Wonogiri - Baturetno ing tahun 1980 wiwit keleban toya kanggé pambangunan wadhuk ageng.