Najaka Lelana

NAJAKA LELANA
NAJAKA LELANA
Mr. SUSANTO TIRTOPRODJO
DJAKARTA
Kemenangan perdjuangan nasional kita, – sungguhpun pada saat kalimat-kalimat ini ditulis, belum sempurna –, adalah suatu peristiwa jang penting dalam sedjarah dunia.
Hal ini sering tidak diinsjafi benar-benar oleh kita sendiri! Mungkin karena pikiran kita sehari-hari kebanjakan terlibat dalam desak-sesaknja keadaan dalam negeri! …
Tetapi: pada suatu ketika kita wadjib menulis sedjarah perdjuangan kita, untuk menuturkan kepada anak-turun kita nanti. Djuga untuk mengisi djiwa baru dalam ilmu sedjarah disekolahan² kita.
Karena kewadjiban ini, maka tiap bahan, jang wudjud tjerita, jang wudjud laporan, jang wudjud tjatatan, hendaknja kita kumpulkan dengan teliti.
Kami memberi sumbangsih: Najaka Lelana, karangan Pak Santo.
Dengan dua maksud: untuk sedjarah nasional. Dan untuk sedjarah kesusasteraan.
Waktu minta idin kepada Pak Santo, djawabnja: „Sebetulnja ini tjuma saja maksudkan buat peringatan anak-anak saja …”
Sederhana, dan sederhana pula buku ini dikeluarkan.
Dan Pak Santo dengan sederhana mengichlaskan hasil pendjualan buku ini kepada Akademi Nasional di Djakarta.
Sebagai seorang ahli politik kaliber besar Mr. Susanto Tirtoprodjo bisa turun naik, tetapi Pak Santo sebagai pudjangga akan langgeng …
PAK SASTRO
Nopember 1949. [ 6 ]Menurut perintah J.M. Menteri P.P. & K. tanggal 16 Desember 1950, buku ini dipakai untuk Sekolah Rakjat, Sekolah Guru A dan B, S.M.A. bag. A, Sekolah Guru Taman Kanak-kanak. [ 7 ]==== KINANTI ====
dereng ing tyas angengidung
apa kang wus sun alami
wiwit wadyabala Landa
chianat tjidra ing djandji
njerang tan mawi wawarta
Indonesia Republikjèku ḍawah dinten Minggu
kaping sangalas njarengi
Ḍésèmber ingkang wulannja
warsa nut tahun Maséhi
sèwu sangang atus miwah
kawan dasa wolu nenggihduk samana kang ginempur
déning motor-mabur Wlandi
lapanganing kapal-terbang
Maguwo trus dèn ebroki
ladjeng sru njerang Ngajogya
ibukotaning Nagariduk mjarsa kang wus atempur
énggal anggènnja baḍami
Pak Santo lan Pak Kasimo
jèku kakalihnja Mentri
kang nudju wonten ing Sala
samja tuwi kulawargikang dadi golonging rembug
wangsul mring Jogja dèn aglis
perlu netepi kwadjiban
wit pra Mentri rapat pasţi
djam wolu éndjang gja biḍal
numpak auto kalih samiwau ta ingkang winuwus
dupi praptèng Krapjak dési
kidul kilèn Kartasura
dwi kapal-terbang kaèksi
anjerang sarwa sru hébat
swaranja anggegirisi
auto kalih samya antjur
pating tjomplong kena mimis
tudjuné kang sami numpak
begdja taksih den ajomi
ing Gusti kang Murbèng Alam
wiludjeng samya basukinuli numpak kréta wangsul
ing Kartasura pinanggih
Najaka Ḍokter Sukiman
jèku Mentri Ḍalam Negri
ingkang ugi gadah sedya
nudju Ngajogja nagariMentri tiga sami rudjuk
wangsul Surakarta nagri
wit tan luput ing babaja
jènna trus ngladjengken kapti
marga kapal terbang Landa
ganas kedjem anḍanḍangi
DANDANGGULA
éndjangira winursita nenggih
dinten Senèn Ḍésèmber wulannja
kaping dwi dasa tanggalé
ing Balékotta kumpul
Walikota Résḍèn, tri Mantri
lan Pak Gatot Subroto
Militèr Gupernur
Ḍjendral Major Pak Soehardjo
Pak Soeroso déné kang dadi penulis
Sumardi aranira|ingkang sampun dèn putusken sami
supaja ta Pemerintah Pusat
linadjengken sajogjané
minangka dasaripun
putusan Kabinet katiti
Ḍésèmber ping nembelas
nalika amutus
wit Présiḍèn baḍé tindak
mring India, wakil Présḍèn krana sakit
gya baḍé istirahat
duk samana ingkang dipun srahi
pimpinané Pemerintah pusat
minangka dadi wakilé
jèku Najaku telu
Perhubungan lan Ḍalam Negri
katrinja Kehakiman
supaja sarudjuk
rèhning kalih saking tiga
Mentri kempal wonten ing Sala nagari
kuwaos amranataKementrian sadaja binagi
antarané Najaka tetiga
tan lali peprintjènané
wusana dalunipun
wus pradjandji arapat malih
nanging dupi djam lima
nungka warta drudjug
bilih mungsuh sampun prapta
sangang kilo saking Surakarta nagri
antawis Kartasurasanalika ladjeng biḍal sami
datan saged ngwontenaken rapat
awit saking kesusuné
duk samana wus nusul
Mentri Supeno lagja prapti
angempal Mentri papat
nudju Tawangmangu
Pak Peno tuwin Pak Santo
Pak Mashadi Pak Saleh Susilowati
samya nunggil ponḍokanPak Mashadi kang sinebut nenggih
jèku ngasta pimpinan Ḍjawatan
Pembangunan bagiané
lamun Pak Saléh iku
Perhubungan lan Ḍalam Negri
déné asma wanita
ing ngarsa winuwus
Anggota Badan Pekerdja
ingkang uga mbjantu Pak Peno wus lami
Soesilowati kenja
wisma ingkang samya dèn inepi
jèku villa Brandaris namanja
kang pepak ubarampéné
nunggil wisma sadarum
Pak Sukiman Pak Mardi tuwin
Pak Kasimo Soeroso
Pak Soehardjo kumpul
Meester Kasman lan Prawoto
lan Zainal Arifin katrinja sami
warga Badan Pekerdjagya dèn putus Mentri Dalam Negri
pinasrahan piḍato radio
supaja glis dèn umumké
bilih Pemrintah sampun
binagi pat Najaka sami
tjuwa tan kalaksanan
kang sinedya wurung
kesusul tampi pawarta
wadyabala Walandi sampun mèh prapti
gya biḍal gagantjanganduk samana dinten Rebo kaping
kalihlikur sih nunggil wulannja
tabuh tiga antarané
wit sanget gugupipun
datan saged kentjan baḍami
ḍateng pundi purugnja
nilar Tawangmangu
wusanané nganti peṭal
dados kalih rombongan kang nuli sami
umidjil sesowangan
MIDJIL
nalikanja nèng villa Branḍaris
ngalad-alad katon
bumiangus ing Solo tandané
ladjeng ènget maring kulawargi
kang dèn tinggal sami ing batos sru trenjuh
duh ḍiadjeng Ibuné nakmami
lagi dadi lakon
ingsun kudu pisah lan slirané
anetepi kwadjibaning Mentri
sumingkir mung amrih tan tinukup mungsuhèku bukti gunging sedya mami
nggajuh karahajon Mon
tumrap Bangsa sarta Nagarané
amrih tetep anaa kang mimpin
mardika binudi unggul djuritipunkang sun télad Bagawan Tjiptaning
Mintaraga lakon
dyan Ardjuna anggentur tapané
lelana ing Indrakila wukir
amangun tetéki sumungkem Hjang Agungkang sun pikir tumrenjuh ing ati
anakku kang anom
si wuragil Atmodjo arané
kulinané taksih dèn keloni
ugungan kepati nggulet rama ibumung sira djeng jwa pegat memudji
njenjuwun Hjang Manon
dèn bisaa momong putra kabèh
sun tewakup Allah kang supadi
teguh datan gigrig nanggulangi kéwuhnrusken tjrita rerombongan mami
gupuh numpak montor
sopiripun ja Mahrup arané
ngétan praptèng ḍukuh Gandasuli
wit rintangan margi kanḍeg datan terussigra kampir ing wisma kang alit
lowung antuk ponḍok
kanggo turu ngiras ngleremaké
badan lesu ruweting pamikir
datan wonten nasi kenṭang daharipun
tuwan rumah pakarjanirèki
kepalaning grombol
djaman Ḍjepang Azatyo arané
wus mangerti ingkang sami ngungsi
pemimpin pribadi gupuh dénja tulungéndjingipun nuli biḍal sami
nudju redi Mongkrong
jèku punṭuk kang sanget inggilé
muḍun djurang ngajat minggah ardi
turut lelunguring pèrèng wukir Lawutengah margi kang sami lumaris
dumadak kapregok
laré kalih kesasar lakuné
aran Mardjo akalijan Kusni
menggabung tinari sagah sami tumutwantji sonten mèh djam gangsal prapti
peḍukuhan Djeblok
sami kèndel wus sanget sajahé
pra penḍuḍuk katon sami adjrih
wit djaman PKI kampjak sinom kisruh
SINOM
Ḍjuḍjug grija kamituwa
tetéla sampun anḍelik
amargi kita kinira
kadi PKI rumijin
andjarah rajah sami
ing sakadjeng-kadjengipun
djagung beras dèn rampas
dalah ajam tuwin kambing
radjakaja sampun mèh telas sadajasareng sampun tinerangna
kanṭi djelas saha tliti
anuli saweg pratjaja
lamun ingkang rawuh ngungsi
jekti pangageng Nagri
ing Ngajogja sangkanipun
kang nedya alelana
manteb alabuh Nagari
wadjib tinulung amrih samya rahardja
ḍukuh Ḍjeblok iku njata
hawané kaliwat atis
dunungé nèng pagunungan
ḍuwuré banget amentjit
mula gja api-api
mrih nulak aḍem andjekut
néndra akasur merang
akèh pindjalé anggigit
dyan mengkono tilem pules marga sajahéndjangipun nrusken lampah
dugi ḍusun Genilangit
sinugata kanṭi bingah
déning bapak Lurah dési
Pak Onder Pontjol ugi
ḍateng merlokaken meṭuk
wantji sonten gja biḍal
ing Onderan Pontjol kampir
mung sakeḍap nuli pangkat nudju Parangdalu-dalu meksa mlampah
supados énggala dugi
kiṭa kaonderan Parang
obor blarak datan kari
mrih énggal tebih margi
Sarangan Tjemarasèwu
peteng deḍet limengan
menḍung riwut udan grimis
tengah dalu saweg praptèng kang sinedyanuli njaré ing Onderan
Pak Onder sanget gumati
njegah kopi lan ḍaharan
nadyan bengi tengah wengi
Pak Magetan Bupati
Radèn Kodrat Samadikun
gja den kintuni serat
supaja ḍateng manggihi
wangsulanja tjuwa datan saged prapta
dalunipun pinḍah grija
wisma alit nanging asri
ingkang andarbéni wisma
ja Kondèktur kréta api
éman tan saged lami
wit klinteran montor mabur
nedya trus mring Lémbéjan
kono uga mbebajani
mulanira prajogi tetep nèng Parangnadyan tetep tlatah Parang
prajogi kang radi tebih
saking kiṭa kaonderan
Pak Onder tur pamrajogi
manggèn in Ngunut dèsi
saking Parang wolung kilo
bakda mahrip gja biḍal
Bapak Onder datan kari
dugi Ngunut sampun dalu djam sadasatjakap miwah bersemangat
lurah désa Ngunut jekti
mangerti obahing djaman
tindaké tan ngutjiwani
Bok Lurah uga trampil
manjugata para tamu
Pak Lurah tur prajoga
pinḍah grija langkung sepi
wit klurahan lumrahé dadi djudjuganéndjangipun nuli pindah
ḍateng Ḍlisem ḍukuh alit
taksih wengkon Ngunut kradjan
saking klurahan tan tebih
ing kono wus pinanggih
kalawan Pademan majur
kang wus atinggal glanggang
Tawangmangu dèn ontjati
datan nglawan sumingkir ng ingkucken
PANGKUR
kotjapa kang tjinarita
nudju satungal dinten bakda magrip
ḍawah tanggal sangalikur
Ḍésèmber nunggil wulan
umrodjog prapti krenggosan napasipun
Agèn Polisi Negara
mentas mladjeng sipat kupingmladjeng menṭit saking Parang
prelu ngaturken glis pawarta penting
ḍusun Parang sonten wau
wus kaḍatengan mengsah
anumpak truk datan terang tjatjahipun
pramila prajogi énggal
biḍal saking ḍusun ngrikisigra sami tata-tata
Pak Anu lumadjeng angrumijini
wusana nganti kabentus
mripat ketatap séla
saka banget rikaté anggèné mlaju
tas sanḍal ḍawah tinilar
tjineluk datan mangsulilampu sénter tlérap-tlérap
selot suwé selot parek njelaki
awit wus tan ṭbisa mlaju
mupus badé anjerah
hamdulillah ingkang prapta dalu-dalu
djebulé major Pademan
nedya meuk para Mentridéné auto kang binekta
Bupati Panaraga kang njambuti
assistèn Wedana Sampung
Soemarto aranira
tumut metuk wah hébat semangatipu
numpak auto nuli biḍal
nadyan bengi tengah wengi
sareng tjelak Sampung tlatah
autonipun kapeksa njabrang kali
amargi djembatanipun
wus antjur dipun risak
minggahipun kapeksa tinarik lembu
sakeḍap kampir Onderan
sinegah ḍahar lan kopibangun éndjing nuli prapta
wisma pangungsènipun Pak Bupati
Gandawardaja ranipun
ing kiṭa Panaraga
mung sakeḍap datan dangu leremipun
wit ngèngeti kapal terbang
lamun sijang mbebajaninumpak auto nrusken lampah
turut margi mulat ngawasken nginggil
manawa na motor mabur
sukur slamet lampahnja
tabah pitu prapta kawedanan Pulung
ing ngriku tetéla kaṭah
para pegawai kang ngungsiPanitra Sarip Hutomo
lan Ketuwaning Pangadilan Nagri
Pak Rochjani asmanipun
Djaksa aran Soenarjo
sanget kaṭah lamun sadaja sinebut
katon sami sanget bingah
pinanggih sami basukiugi mrangguli pra siswa
Hasan Basri Samodro katah malih
sami sagah ambijantu
samukawis pakarjan
datan wegah mring pundia dipun utus
sanès dinten pindah Serak.
ḍusun lèrèng redi Wilis
dupi wonten dusun Serak
prapta utusaning Mentri Agami
Pak Soléman asmanipun
prelu asung pawarta sbsi
bilih Najaka Agama kjai Masjkur
saged ontjat saking Jogja
ing Gontor lerem angungsitan sagah dateng priangga
margi sajah tur mbekta putra alit
awit sanget répotipun
mugi dipun makluma
éndjangipun Pak Soleman nuli wangsul
Pak Saléh pamitan késah
megat mring Mentri Agami
MEGATRUH
dupi lèrèn ing Serak gja prapta gupuh
dumrodjog karan Pamudji
Wakil Résidèn Madiun
pinanggih Najaka kalih
senengira dudu padongènja lerem ing Serak sakawan dalu
nuli samja pindah malih
mring ḍusun sakidulipun
ḍusun Wajang tentrem sepi
ing klurahan gènja manggonlurah Wajang katonipun sampun sepuh
nanging gjatipun kepati
jektinipun tilas guru
pramila sanget taliti
tjikat tur remen gegujondatan dangu prapta Pak Ardiwinangun
jèku ingkang mangarsani
karésiḍènan Madiun
wit kangen Pasunḍan Nagri
sungkawaning galih katon
tanggal gangsal Djanwari Pak Santo turun
Panaraga perlu tuwi
Patih Rider wus pènsiun
anunut Bapak Bupati
gènja tindak nitih montorPanaraga éndjangipun wus ginempur
déning kapal terbang Wlandi
swarané sanget gumuruh
serangan ngébat-ébati
sukur tan na kang katatonbakda luhur Pak Bupati prapta meṭuk
ing margi Pak Santo kampir
amanggihi Kjai Masjkur
risang Najaka Agami
pinanggih ing ḍusun GontorMentri kalih rena ing panggalihipun
pinanggih sami basuki
sami trenjuh manahipun
kèngetan mring kulawargi
kraos nalangsa karongrondupi Mentri Agami tinaros tumut
kempal lan Mentri kekalih
tan prajogi djawabipun
wit jèn mengsah saged manggih
tetiga tinangkep klakondupi katon Pak Santo wus saged wangsul
ing Wajang kanṭi basuki
kang tinilar ngutjap sukur
déné djroning srangan jekti
mundur ngajoman Hjang Manon
DURMA
wus nalika masih lerem ḍusun Serak
Pak Peno amiwiti
angatur usaha
lapangan penerangan
kanți rapi lan teliti
dé Pak Ananta fug
kang dèn serahi mimpin
Pak Ananta asalnja saking Makasar
peparab Bugis Andi
agagah prakosa
ketel rawis djénggotnja
dyan Werkodara ngèmperi
lebda ing sastra
sandiwara mumpunidèn bijantu déning mawarna tenaga
samya gjat njambut kardi
kanṭi sukarila
sengkut pakarjanira
anjiarken kalawarti
Berita-Negara
rupi madjallah resmidatan dangu nuli sami pindah grija
ing panggonan kang sepi
masih wengkon Wajang
kang andarbèni wisma
Bapak manḍor irrigasi
datan kinira
nuli pawarta praptisung uninga wus rawuh ing Banjutuwa
saking Wajang tan tebih
Sang Panglima Besar
Sénapatèng ngajuda
Pak Soedirman awewangi
lagja lelana
teguh labuh Negarinadyan gerah tan wegah atilar wisma
tinanḍu dèn lampahi
kekalih Najaka
samekta sami tindak
- manggihi sang Senapati
panggihanira
gapjuk nrenjuhken galihsang Panglima alon pangandikanira
apa kang dèn alami
nalikaning Jogja
Ibukota sinerang
Kabinet wus amutusi
dateng Sumatra
Pemrintah Pusat ngalihMeester Sjafruddin sinerahan pimpinan
wit tan na kang andugi
nasibé Najaka
kang tan wonten ing Jogja
nuli sami dèn rudjuki
kirim pawarta
dateng Perdana Mentripara najaka kang tan tinangkep Walanda
supaja dèn akeni
Pemrintah Darurat
dadi bagijanira
ngasta pimpinan Nagari
nuli pamitan
biḍal wangsul dwi Mentrisidji dina wus prapta utusanira
www Najaka Dalam Negri
asuka pawarta
manawa Pak Soekiman
dalah Pak Kasimo sami
lerem nèng désa
ing Ngrambé wengkon Ngawiutusané ugi ambekta pawarta
kawrat ing koran Walandi
jèn kadwi Najaka
Pak Santo Pak Kasimo
kang sinerang saking nginggil
wus sami tiwas
warta dora mutjungi
POTJUNG
kang winuwus Pulung katinggal ginempur
sru saking gegana
sing darat sinerang ugi
wusanané Pulung wus rinebut mengsahmilanipun nedya sigra pindah dukuh
masih wengkon Wajang
aranira ḍukuh Putih
sami manggèn grijanipun kamituwaAllah hijung njai kamituwa njebut
ndremimil sesambat
sanget welas miwah asih
para tamu dipun pidjeti sadajadalu wau dupi sih néndra sadarum
gremeng-gremeng prapta
dwi djanma sinapa lari
wus tetéla jekti mata-mata mengsahnora wurung mesti wus konangan mungsuh
mila sigra pindah
mring wisma kang langkung mentjit
wismanipun mandor-hutan Singakarsanembé rawuh kapireng swara gumuruh
ungeling sendjata
béndrong lir mertjon mbrondongi
ḍusun Wajang tetéla katekan mengsahkaton mlaju mantèn djaler mentas dahup
lan pangiringira
sami mladjeng girap giris
gèk keprijé mantèn wadon kang tinilarmandor Singakarsa dreng panjuwunipun
supados lerema
njaré sawatawis ratri
tan kinabul meksa sami sigra bidal
njengka njengkut sanget deder marginipun
sasat mung ambrangkang
Pak Hadi dawah keplanting
lan Pak Santo tinuntun lir djanma wutatengah dalu lagya prapta kang tinudju
Tjlaket dekahira
Pak Karsa wismanirèki
nadyan dalu kumedah njugata ḍaharmung sadalu gènja njaré wisma ngriku
éndjang nunten biḍal
pindah dukuh Temurunsih
Bok Ngadinem ranḍa ingkang gaḍah grijadatan njengguh ing ḍukuh ngriku kapeṭuk
Soemantri arannja
S.T.C. Madiun ḍihin
duk PKI tan lepat wus kinundjaradatan dangu biḍal malih nudju Nguntjup
nasak wanawasa
mèh prapta wau pinanggih on
Pak Bupati miwah para kawaniraasung weruh tan prajogi manggèn Nguntjup
wit pendudukira
tetéla wus tan ngakeni
kwaosipun pra pangageng Pamong-Pradjasigra wangsul ngemu sungkawaning kalbu
lumampah sadina
ngantjik surup lagya prapti
ing Sedaju nuli saré marga sajahdatan weruh Pak Bupati kang djinudjug
petal misah marga
manggèn dukuh Watumaling
ngasmarani ing kono tinangkep mengsah
ing Sedaju mung saratri
éndjangnja prapta krenggosan
pemuda kang mertakaké
jèn ing lungur sampun tjelak
katon pradjurit Landa
kaṭah wus sami tumurun
nudju Sedaju purugnjasigra biḍal glis lumaris
dwi Najaka miwah kawan
gegantjangan palajuné
anelasak wanawasa
tan mawi ngundjuk dahar
lumampah sadina muput
mrih tan tinangkep ing mengsahbakda mahrib praptèng Djladri
persil kopi miwah kina
pak Soerdji ran pemimpiné
katon sanget sukèng drija
wit wus tepang Pak Santo
nalikané nèng Madiun
ngasta pusaraning pradjaing Djladri ugi pinanggih
Pak Jasin kang wus kaloka
mimpin Mobil Brigadené
Pak Peno nuli angrantjang
wisma madyaning wana
nanging datan kongsi rampung
wit Djladri baḍé sinerangnjaré Djladri mung rong ratri
nuli biḍal gegantjangan
nudju Sawahan lampahé
sadinten deg lampahira
langkung wana greng lebat
kanan kéring ketèk lutung
pating djlerit swaranira
wus mèh serap lagja prapti
dusun ing bawah Sawahan
arané kang désa Baréng
pra lelana sanget sajah
lesu raosing badan
sadinten tan kambon sekul
namung durèn kang dèn ḍahardalunja prapta manggihi
Pak Parmin ingkang peparab
K.O.D.M. djabatané
angaturi pamrajoga
supaja pindah sigra
wit dusun Baréng puniku
datan luput ing bebajamila mruput bangun éndjing
biḍal malih pra lelana
Pak Parmin andèrèkaké
renḍet rekaos lampahnja
miwah tinungka djawah
sinareng prahara lésus
lir Bațara Baju kurdalampahnja anjabrang kali
kang pinudju bandjir banḍang
kaliwat santer iliné
Pak Parmin lan dwi kantjanja
andjegur munggwing toja
ganḍèngan tumantjeb kukuh
anglanting kang sami njabrangnuli praptèng ḍekah alit
Salamdjuḍeg aranira
atis andjekut hawané
manggèn kempal Pak Iskandar
ingkang apangkat létnan
pembantu K.D.M. Ngandjuk
kanṭi mimpin perlengkapan
Salamdjuḍeg kang winuwus
pranjata kesrakat miskin
saja-saja duk samana
njarengi mangsa patjeklik
penduduk ingkang dèn teḍa
namung gegoḍongan mligipra lelana ḍaharipun
beras ingkang dèn tjampuri
keḍelé sareng bineṭak
kinemah anggraul njlilit
awit saking tan kulina
kawitan paḍaran sakit
|<poem>minangka lawuhanipun
nora towong saben hari
wastanira bebanjolan
kelan djangan bamburuntjing
prandéné sumjah mirasa
énak seger tan boseniswidji dina katon rawuh
Bapak Gupernur Moerdjani
kekalih panḍèrèkira
Pak Soedjono Pak Sanoesi
pinanggih sami rahardja
suka sukur ing panggalihBapak Militèr Gupernur
Pak Soengkono kang wewangi
dupi tampi palapuran
wismaning Najaka kalih
nuli atur pamrajoga
pindah ponḍok langkung delikwusnja lerem saptèng dalu
ing Salamdjuḍeg kang dési
nuli pindah lijan dekah
Sumberwuluh raniréki
dukuh wengkon désa Klodan
Pak Marsam kang dèn inebi
Pak Marsam tanemanipun
wonten durèn kalih uwit
ngrempojok bijet wohira
istiméwa kandel manis
saking katah gènnja ḍahar
nganti mendem durèn samiswidji dina prapta Tjak Dul
Dul Arnawa nama jekti
Wakil Gubnur Djawa-Wétan
penaséhat lan ngampingi
Gubnur Militèr Pak Kono
penerangan kang dèn pimpintunggal dinten kentjan sampun
sasarengan Pak Moerdjani
amanggihi Pak Sungkono
ing Gendjèng Markasnja delik
pineţuk jeep tindakira
mila sakeḍap wus praptigja rinembug mateng muput
ruwet rentenging Nagari
rinunḍing sami mupakat
sigra dèn atur pra Mentri
wedaling Promès Nagara
wragading prang dèn tjekapipraptèng wisma gja dèn atur
déning Najaka kakalih
kapisan perbelandjaan
ping kalih Promès Nagari
hakim lan djaksa darurat
kinemot aturan katriugi Pak Bupati Ngandjuk
Gondowardojo manggihi
pra Najaka kang lelana
rena pinanggih basuki
dasar trampil momong rakjat
Pak Bupati tansah kliling
swéné lerem Sumberwuluh
dèn bijantu tur gumati
Kamituwa Tengger ḍekah
prigel gijat tur pratitis
betahé para lalana
tjinekapan sarwa tlitirèhning sampun radi dangu
tan kirang sadasa hari
manggèn wismaning Pak Marsam
sandi mengsah njumerepi
mila nedya pinḍah grija
ḍukuh Dodol sepi manis.
DANDANGGULA
dupi lerem ing Dodol sahari
nuli prapta Pak Meester Soenarjo
namung pjambakan lakuné
Panitra lenggahipun
saking Kanajakan Agami
tlusupan nasak désa
madosi Pak Masjkur
wus dangu dénja ngupaja
Mentrinira tansah tan saged pinanggih
mila kalangkung sisahugi katon prapta aniliki
Meester Kasman ja Singodimedjo
tjanțas ringas witjarané
piḍato remenipun
ingutus Mentri Dalam Negri
keliling angumbara
aparing sesuluh
ngantos dugi ing Ngajogja
jekti gijat datan dangu nulja pamit
nudju Bodjanegara
kaping kalih kang prapta manggihi
sami kagèt wit datan kinira
Bung Tomo lawan kantjané
badannja katon susut
panggah grojok sengak nging manis
tebih gènnja lalana
wit inguber mungsuh
nalika pradjurit Landa
wiwit njerang Ibukotaning Nagari
nudju wonten Magelangnjaré Dodol angsal kalih ratri
nuli prapta duta sung pawarta
kang banget anggugupaké
bilih pradjurit mungsuh
wus anjerang Parang tan tebih
saking Parang lampahnja
Dodol kang tinudju
pramila énggal samekta
gegantjangan sumingkir mandjing wanadri
katah barang tinilarmarginipun tuhu sanget rumpil
wit wus dangu tan kinambah djalma
margi wana aran slip C
mèh surup lagja rawuh
trukan winastan Magersari
siti bikakan énggal
wengkon Salam dusun
nuli lerem wismanira
kantja tani ingkang èstri sanget trampil
Karsa-Sinem namanjawusnja njaré djangkep tigang ratri
nuli sami biḍal pinḍah wisma
sanget delik panggonané
Mekuta raning dusun
klebet siti ing Magersari
manggèn pondok prasadja
welit atep gubug
ingkang andarbèni grija
tani sepuh ajem tentrem nadyan miskin
Sumatirta arannja
pel-umpelan anèng gubug alit
Sumatirta wuwuh kaḍajohan
sadasa ganep tjatjahé
dwi Najaka lan Bu Sus
Pak Hadi Mahrup Mardjo Kusni
siswa tiga Samodra
Singgih tuwin Heru
pakarjan dinum tinata
Mardjo dapur Kusni pasar Mahrup njutji
pra siswa lampah dutaduk samana mangsané patjeklik
Sumatirta tani sanget mlarat
sangsara panguripané
tineḍa sabanipun
djagung ora beras tan manggih
mila pisang bineṭak
mung ron lawuhipun
suprandéné datan sambat
anarima tinampa papantjèn Gusti
ingkang Murbèng Buwanapra Najaka rena ing panggalih
saged tamat pinirsa prijangga
kahnan désa sajektiné
Pak Tani gesangipun
tuhu awrat papa amentjit
pramila ingkang ngasta
Pemerintah Agung
langkung malih Pamong Pradja
wadjib ngudi muljaning nasib Pak Tani
ngangkat dradjating Bangsawusnja lerem ngantos sawlas ari
nuli biḍal nerusaken lampah
anudju Pațuk désané
wusana praptèng Patuk
nampi warta saking pangungsi
bilih satjelakira
wus sami kinumpul
pra tawanan bangsa Tyonghwa
wit tan luput bebaja mila anuli
mundur Ganter gantjangan
DURMA
praptèng Ganter manggèn grija kamituwa
kang tjeṭilé kepati
pinétung sadaja
apa suguhanira
dalah ambèn kang sinilih
mawa paséwan
lagi rila njambutikalih dalu njaré wisma kamituwa
nuli gja pinḍah sami
milih sanès grija
Krama-Dul karanira
grijané sanget andelik
datan kinira
bebaja ageng praptidinten Kemis Pon ping patlikur tanggalnja
wulané Pébruari
gagat bangun éndjang
Pak Peno lan Samodra
siram mring kutjur tan tebih
pantji kulina
jèn siram mruput éndjingsanget kagèt mireng ungeling sandjata
kinira kantja sami
djebul bala mengsah
tjatjahira sawidak
njerbu Ganter saking redi
anratas wana
medal margi kang sepisami ngintip katon saking djroning wisma
Pak Soepeno lumaris
giniring Walanda
gagah tegak lampahnja
datan mawi nolah nolih
déné Samodro
wus tan pinanggih malih
datan dangu kapireng saking tebihan
sungsun swaraning beḍil
sawusnja tetéla
bilih mengsah wus késah
Kusni dinuta ningali
wangsul tur warta
Pak Peno wus ngemasitan pratjaja Mahrup lan Mardja dinuta
sami njataken ugi
matur jekti njata
Pak Peno wus pralaja
sinandjata piling kiri
sadajanira
pitu kang dèn pedjahiduk samana Pak Peno gem-agemira
sarwa tjemeng sadyéki
rawisira pandjang
djénggot bréwok rungkudan
datan tjinukur wus lami
mengsah angira
warok ingkang dèn panggihsami trenjuh kang tinilar midjil waspa
kontjatan mitra jekti
Pak Peno tan blaka
jèn lenggahnja Najaka
margi lamun dèn blakani
kéwran sadaja
tinangkep mengsah samiduk samana Pak Soepeno nekad kurban
pahlawan luhur jekti
kusumaning Bangsa
rila ngetohken djiwa
mrih kawanira basuki
arum asmanja
langgeng tjinaṭet pasţi
Pak Kebajan prapta atur pamrajoga
sigra biḍal lumaris
wit pangantjam mengsah
sawusnja njerang Liman
badé wangsul Ganter malih
mila dén énggal
midjil masuk wanadri
MIDJIL
pra lelana lumebèng wanadri
kantja papat kalong
ingkang kalih wus tjinritakaké
kalih malih Heru tuwin Singgih
sami ingutus mring Kandangan tan wangsulnanging wuwuh pemuḍa satunggil
jekti kapinudjon
taksih siswa Sanjoto arané
Pak Ananta swau dèn tumuti
rombongan binledig peṭal tan wruh dunungpraptèng wana surja wus mèh lingsir
nuli pados panggon
anggaloso mung goḍong pajoné
tan alingan anginé sumribit
mangkono rasaning djatiné lalakusaben ari pindah papan sami
supaja tan katon
ḍaharira mung sarem lawuhé
ngrasa begdja manggih tèwèl sidji
munjuké marani untung wus djinupukdjroning wana dilalah pinanggih
swidji Opsir Anom
Pak Prawirakusuma arané
kang ngupaja kekuwatan gaib
asuka pepéling mrih manggih rahaju
wusnja njaré wana kalih ratri
nunten énggal kongkon
Mardja Kusni mring Ganter lakuné
ambalèni sabarang kang kèri
biḍal sigra bali matur telas sampunPak Prawira nuli sung pawarti
Landi baḍé nggropjok
wana iki lan kanan keringé
prajoginé gja biḍal dèn aglis
pra lalana sami ngontjati dèn gupuhwantji sonten dugi pinggir kali
sami turu nḍéprok
wit tan wonten pondokan tjelaké
djawah pisan teles pating tjrindil
Sanjoto winasis banjol anglelipuréndjangipun nèng margi pinanggih
lare aran Sentot
kadi djalma alasan rupané
tangan kanan putung kena mimis
kawelasen sami linilan anggabungsontenipun prapténg lungur inggil
katisan derodog
djurang djero ing kanan kiriné
Argapasar araningkang ardi
tjaket puntjak Wilis Limas kotjapipunngantjik wengi ing tebih kaéksi
dilah pating krelop
lampu léktris ting klepjur soroté
Karangredja lan kita Kediri
sinawang sing redi sanget élokipunlampahira rekaos kepati
aang ngelak ngorong
sadina muput tan kambon ngombé
nganti glagah klakon dèn kemahi
kemloka lan wuni kang kinarja nginum
nanging sokur pra lelana jekti
ingajom Hjang Manon
datan kraos giris panggalihé
sima sawer tjèlèng tan mrangguli
mangka wus kawarti kaṭah simanipundjroning wana djangkep pitung ratri
pra lelana mijos
dugi ḍukuh Guwamanuk ranné
tumut kradjan Karangnangka dési
nuli sami kampir Lurah wismanipunBapak Lurah atur pamrajogi
pra lelana manggon
Magersari kang ḍelik papané
nuli bidal lerem Magersari
grijané Muradi tan mingkur tur sukur
PANGKUR
"Muradi sakulawarga
gesangipun sanget sangsara miskin
luwung mentas panèn djagung
sekul djagung tineḍa
pra lalana ugi djagung ḍaharipun
lawuhira mung ron-ronan
dalah djlombrèt tan tinampikwusnja lerem telung dina
nuli biḍal tinilar Pak Muradi
anglangkungi Sumberagung
praptèng désa ran Djuga
kang dèn djudjug wismanira Lurahipun
Lurah Djuga aran Kusna
terpeladjar wasis jektipapanira kalurahan
pinggir margi Kediri mring Basuki
margi ageng maksih wutuh
tan katon na rintangan
montor grobag pasti taksih saged langkung
milanira énggal bidal
njipeng ngriku mung saratri
éndjangipun nrusken lampah
lingsir kulon pra lalana wus prapti
Pamongan araning dusun
ngriku pinanggih kawan
Sutomo Djauhar Arifin asmanipun
pemimpining penerangan
ing Djawi-Wétan propinsiPak Tomo lan kantjanira
klebet ugi Pak Sardjono sarimbit
manggèn Pamongan wus dangu
saged nrusken pakarjan
nanging éman kekirangan alatipun
mila dèn paringi arta
mrih saged ngladjengken kardisokur begdja kemajangan
ing Pamongan saged kapregok malih
Ananta rombonganipun
duk ing Ganter sinerang
djeranțalan Ananta ngunggahi gunung
inggih langkung Argapasar
mèh kesasar kliru margiAnanta rombonganira
tjatjah gangsal kapétang lan pemimpin
kapisan Arib ranipun
nadyan kakkong badannja
tan kinira sanget rikat pladjengipun
kalih aran Sugijono
telu Prapto kapat Dididupi lerem ing Pamongan
ugi prapta merlokaken manggihi
Pak Suwondo ingkang kasub
Résḍèn Kediri ika
dipun iring kakalih panḍèrèkipun
Sekretaris Pak Muntoro
lan hartaka karan Husni
pinanggih sami rahardja
sami suka lan rena ing panggalih
wit ènget nalikanipun
Pak Santo Résdèn lenggah
nèng Madiun Pak Suwondo wakilipun
kala djinundjung Najaka
Pak Wondo pinḍah Keḍirikalih dinten ing Pamongan
nampi warta bilih pradjurit Landi
miturut rantjanganipun
sadasa Maret njerang
mring Pamongan miwah kanan kéringipun
mila sami énggal biḍal
wit Pamongan mbebajanikang tinudju Sumberpanḍan
wit ing kono nedya arsa mirsani
pemantjar radionipun
nadyan sengkut lampahnja
surja lingsir saweg ngantjik persil Ngantup
nuli njaré grijanira
Kamituwa dukuh Bringinkaping sanga wulan tiga
nuli prapta ing Sumberpanḍan persil
pemantjar radionipun
piniara tur wetah
djasanira Kabarsjah lan kantjanipun
siang ratri njambut karja
bebaja tan dèn pradulidjam wolu soré Pak Santo
meḍar sabda lumantar radio nuli
wosing pangandikanipun
sidji sikap Pemréntah
kaping kalih ngumumaké sédanipun
sang Najaka Pak Soepeno
kang gugur labuh Nagari
éndjangipun wis kinira
kapireng tengara amratanḍani
praptaning kang montor mabur
mila gja gegantjangan
langkung Senḍang lan Segawé lampahipun
praptèng ḍusun Wanaredja
ing kono njaré saratrinunten sami nrusken lampah
langkung punṭuk Budjel namaning ardi
gegantjangan gja tumurun
mring Tlasih raning ḍekah
lan Trenggalèk mung pat kilo tebihipun
nuli pineṭuk ing ḍokar
dumugi kanṭi basukiing Trenggalèk pra lalana
lerem wismanira Bu Sus kang bibi
garwané Wedana Pensiun
Pak Suwardi kang asma
sanget suka pinanggih pénakanipun
Pak Santo ugi wus tepang
duk anom Lanrèh Keḍiri
SINOM
Trenggalèk kang winursita
wus dèn bumiangus jekti
kabupatèn lan kundjaran
sadaja bangunan Nagri
sampun ginempur gusis
namung kantun tilasipun
dalah remukan bata
telas dipun angkut abismilanipun kita katon padang djingglong
ing Trenggalèk pra lalana
sami merlokken manggihi
K.D.M. Tulus arannja
kang lenggahnja dèrèng lami
wit K.D.M. kang dihin
tetéla atindak rusuh
pramila dèn singkirna
pasukan Trip kang nglutjuti
wusnja bèrès sinrahken wangsul tentara
wonten manggihi Pak Santo
Pak Wedana ran Mukadi
tuwin punggawa kundjaran
aran Sumo lan Muljadi
ingkang minangka bukti
setya lawan tresnanipun
asung bakal rasukan
tan sapira nanging adji
sanget rena panggalihé Sang Najakaswidji dina nuli prapta
Mudajat Bupati Ngawi
perlu ngaturi pawarta
lamun pak Gubnur Murdjani
Pak Djono Pak Sanusi
Dul Arnawa aljas Tjak Dul
sami tinukup mengsah
ping patlikur Pébruari
tunggal dinten nalika Ganter sinerangrèhning Gubnur Djawi-Wétan
lan wakilnja lowong sami
saged ugi tan kapirsan
mring Najaka Dalam Negri
mangka prelu dèn aglis
dipun angkat gentosipun
mila Pak Santo ngangkat
Resḍèn Madiun rumijin
Samadikun dados Gubnur Djawi-WétanBupati Ngawi Mudajat
matur mopo wangsul Ngawi
wit gumeter jèn kèngetan
apa kang wus dèn alami
duk ing djaman P.K.I.
sakalangkung nlangsanipun
Pak Santo tan kawratan
uger Pak Resḍèn ngrudjuki
Pak Mudajat bjantu Gubnur Djawi-Wétan
ing Trenggalek pra lalana
sinugata luwih-luwih
Pak Suwardi miwah garwa
sanget gènira gumati
dadakan motong kambing
saté gulé empuk mumut
pramila sanget tjuwa
tan dangu kapeksa pamit
wit ing kiṭa pasṭi kaṭah sandi mengsahping triwelas wulan tiga
Trenggalèk tinilar ngalih.
Pak Dana distrik Karangan
ingkang aranira Lantip
tangkas miwah pratitis
sumengka merlokké meṭuk
gja sami nitih ḍokar
mila énggal praptèng Blimbing
njaré wismanira Pak Martadimedjagangsal dalu leremira
wonten ing ḍekahan Blimbing
nuli biḍal ḍateng Ḍangka
inganter Pak Dana Lantip
djudjug wismaning tjarik
ing kono katon tinunggu
Pak Dana Panggul Kusno
Pak Onder Ḍangka tan kari
sanget suka pinanggih sami rahardjaPak Wedana Panggul Kusno
tjukup tumindaking kardi
wisma kagem pra lalana
wus dèn atur sanget rapi
ing Ḍangka pitung ratri
nuli nrusken lampahipun
pinutus purugira
ḍusun Siki klangkung sepi
sami njaré wismanira Bapak Lurah
telung dina leremira
manggèn padukuhan Siki
nuli sami nrusken lampah
mring Sawahan raning dési
nglangkungi kali bandjir
anjabrang sarwi tinanḍu
praptèng dusun Sawahan
sampun dangu nggènnja nganti
Pak Onder Panggul lan Pak Wedana Kusnomung saratri nèng Sawahan
éndjangira biḍal malih
maring ḍusun Karangtengah
lampahira minggah ardi
kang andeder tur rumpil
inganter Pak Dono Panggul
turut margi tembangan
nglipur kang sami lumaris
nḍanḍanggula énak empuk gawé bingar
ḌANḌANGGULA
Karangtengah ḍusun munggwing redi
lurahira Sarbini arannja
wasis amimpin rakjaté
duk anom dadi guru
mila tjukat tur sarwa trampil
ngatur butuhing désa
lan botrépotipun
nadyan bengkoké tan tampa
saged madeg saking ichtiar pribadi
duwé Sekolah Rakjatpra lalana merlokan martuwi
Pak Wedana miwah kulawarga
ing kiṭa Panggul lenggahé
ngiras mirsani laut
kang alunnja ageng ngadjrihi
Samodra kalokèng rat
nggih Sagara Kidul
Bu Wedana anjugata
nékawarna guḍeg Ngjugdja datan kari
pra tamu sukèng drija
nalikanéng Karangtengah dési
prapta sowan Bupati Patjitan
Bapak Soebekti asmané
klajan panḍèrèkipun
Pak Wedana Lorog sisilih
Sosrohadiséwojo
saèstuné mungguh
Pak Bupati Pak Wedana
kekalihnja lir Bapak Rakjat sajekti
djatining Pamong Pradjasédjé dina wonten anekani
prawiranom Lubis aranira
létnan kolonėl pangkaté
mring Sang Najaka matur
Déwan Keamanan wus nampi
usul Wakil Canada
ingkang pokokipun
Republik Pemrintahira
kedah wangsul ngrembag sjarating Konprènsi
lan gentjatan sendjatadupi ḍawah malem Djumwah Legi
kleres dinten wetoné Pak Santo
Lurah ngurmati karepé
tjinegah meksa puguh
Sang Najaka meksa nglilani
reringgitan watjutjal
ḍalang wus misuwur
Redisana karanira
ngemu rasa sabet mitjara pratitis
Déwarutji lakonnja
tanggal sanga duk ing wulan April
pra lalana nilar Karangtengah
maring Ketanggung purugé
Lurahé nudju kaul
tambah putu lahir basuki
nedya ngluwari udjar
ngwontenaken djanggrung
Sang Najaka saged pirsa
tatatjara désa pra pemuda tani
anajub parisukaing Ketanggung lerem saptèng ratri
pra lalana ngladjengaken lampah
Ngadiradja tudjuané
kita pilenggahipun
Pak Wedana Lorog kang distrik
lerem ing kawedanan
njaré mung sadalu
pra lalana sukéng drija
sinugata Bu Dana wasis tur trampil
nadyan sanga putranjaéndjangipun nrusken lampah sami
mring Tandjunglor lèrèn wismèng Lurah
Atmawijata karané
Lurah Tandjunglor iku
watak kèndel djatmika wasis
solah bawa ndjanaka
klètjem semunipun
Pak Ananta lan kantjanja
sami manggèn ing klurahan Wanasari
sing Tandjung datan tebahsanès dinten pra lalana sami
tindak tuwi Pak Dokter Soekidjan
ing Wanadadi lenggahé
katah panḍèrèk njuwun
pinariksa tuwin sinuntik
sanadyan kang badannja
gemuk lema genḍut
Pak ḍokter lubèr budinja
mrih tan tjuwa ingkang sami njuwun suntik
tinurutan sadaja
ing Tandjunglor njaré gangsal ratri
pra lalana nuli sami biḍal
mring ḍukuh Pakis purugé
taksih winengku Tandjung
Djagabaja kèn dèn pondoki
sanget nḍelik grijanja
munggwing lèrèng gunung
Bapak K.D.M. Patjitan
dumarodjog prapta sowan amanggihi
Harsana ingkang karangenti kotjap ran Slamet Sukardi
pemuḍa nḍèrèk wit Karangtengah
lantip trengginas solahé
punika pan ingutus
mring Panaraga amanggihi
Bupati Bapak Tjakrakang sampun tinukup
sandi wus pikantuk karja
saged wangsul mbekta barang rupi-rupi
kintunané Pak Tjakraanèng Pakis katamuwan malih
Komanḍaning perang Pertempuran
Pak Ranu kaptèn pangkaté
aturipun Pak Ranu
ing Patjitan mengsah wus tipis
gérilja trus lumampah
mengsah sring pinukul
duk punika nunten gerah
Sang Najaka kanḍeg ing ḍekahan Pakis
ngleremaken salirawonten Pakis kalih dasa ratri
sandi mengsah pasṭi wus uninga
mila pindah prajoginé
dusun Boḍag tinudju
kalurahan kang dèn inepi
Lurah Kartasentana
glendam-glendem lutju
mitjara tur wasis njrékal
remen sastra apal tjrita lebdéng tamsil
Wulangrèh Wéḍatama
dupi tanggal kalih dasa Mèi
anjarengi hari Kebangsaan
sami mahargja sedyané
mring Sidamulja ḍusun
ngiras tuwi Bapak Bupati
lelangen ringgit tjutjal
keṭoprak tan kantun
duk kaping tri nem wulannja
wiludjengan amèngeti satus ari
sédanipun Pak Penotanggal lima djroning sasi Djuni
pra lalana sami pinḍah grija
mring Nagasari désané
wondéné Lurahipun
Padmawidjaja asesilih
kèh pangalamanira
mbanjol remenipun
nadyan kalih bengkokira
ambeg darma kaṭah ingkang dèn tulungi
lir kraton lit wismanjaduk nalika malem Djumwah Legi
wulan Djuni malem ping pitulas
Lurah mahargja karepé
Pak Santo wetonipun
dinten Kamardikan njarengi
lelangen ringgit tijang
minangka pisungsung
malemé tanggal sangalas
ngwontenaken malem perpisahan resmi
ngantos mèh midjil surjaḍistrik Lorog tlatah aman jekti
mèh tan kenḍat ungeling pradangga
ngangkang dumeling swarané
ing Ngadiradja kumpul
kaṭah siswa kang sami ngungsi
madeg S.M. darurat
tjatur gurunipun
saja redja wusnja pindah
Pak Bupati lan Patih Achmad Soepardi
njelaki Ngadiradja
kalih minggu njaré Nagasari
pra lalana nunten sami biḍal
mring Kasihan lumarisé
kampir wisma Pak Ranu
ing Tulakan markasirèki
sinegah ḍahar sijang
kikil lawuhipun ...
djam lima praptèng Kasihan
wisma guru ingkang sami dèn inepi
Pak Djumaah arannjasontenipun prapta sowan srimbit
Pak Wedana distrik Tegalamba
Pak Buwono peparabé
guru Djumaah iku
amem kèndel asemu isin
kosokwangsul istrinja
tjanțas tangkepipun
Pak Wedana Tegalamba
sanget nlangsa margi duk djaman PKI
barang telas rinampasing Kasihan njaré kalih ratri
nuli biḍal anerusken lampah
dusun Kemuning arahé
Pak Dana datan kantun
Tegalamba wus dèn liwati
tabuh lima wus prapta
dusun kang tinudju
ing ngriku katon tinengga
Bapak Tjamat Tegalamba asarimbit
Soehirna aranira
lurah dongkol ingkang dèn inepi
mung sadalu nuli sami biḍal
mring dusun Mudjing purugé
Pak Santo tindakipun
nitih turangga radi kesit
mèh kaglunḍung ing djurang
nging maksih rahaju
wus mèh surup lagi prapta
dusun Mudjing saking Nawangan tan tebih
ngasmara wismèng lurah
ASMARANDANA
Bapak Lurah dusun Mudjing
Sumodihardjo arannja
tjakup memimpin rakjaté
tilas guru maksih muḍa
ambeg darma utama
kinasihan rakjatipun
kang wasis anambut karjapinețuk Pak Lurah Pakis
ingkang ambekta turangga
mring Pak Santo titihané
dinèrèk kawan tetiga
Pak Hadi Pak Ananta
Bu Sus djangkep tiganipun
nedya tuwi sang Panglimapinanggih sang Senapati
kang lerem ing dusun Saba
sanget anḍelik papané
sang Panglima sliranira
katon atambah kera
prandéné semangatipun
panggah angantar tan sudadalunipun njaré sami
lurah Pakis wismanira
sanget andjekut hawané
Pak Lurah Darmawidada
[ 47 ]
ngetjuprus omongira
ananging kutjiwanipun
umuk angalem prijangga
dupi tanggal tiga Djuli
Lurah Mudjing jun mahargja
Pak Santo lan pandèrèké
anjegah ringgit peṭilan
ngantos gangsal rambahan
Sang Najaka paring ḍawuh
mrih rila labuh Nagaratanggal tjatur wulan Djuli
pra lalana sami biḍal
mring ḍukuh Saba lampahé
kampir tuwi Sang Panglima
kang wus nampi pawarta
Pemerintah wangsulipun
wulan Djuli ping sadasaPak Dirman sung pamrajogi
manawi tindak Ngajogja
amrih rahaju lampahé
kedah énggal sinabrangan
telatah Surakarta
jèn wus ngantjik ing Matarum
kénging lerem sawataragangsal Djuli biḍal sami
tindakira gegantjangan
mring ḍusun Geneng purugé
kinanṭènan dwi pengawal
Matradji lan Dalidja
djam satunggal prapta sampun
njaré wismané Bu Opaséndjangira trus lumaris
anglangkungi Banjakprada
sanget rekaos marginé
lingsir surja praptèng Sétra
kèndel ḍahar sakeḍap
mèh djam wolu dalu rawuh
ḍusun aran Bangunamba
rantjanganira sakawit
badé nudju Gémbol désa
perlu njabrang dalan geḍé
dumadakan tampi warta
prapta patroli Landa
gya ngowahan lampahipun
anglangkungi ḍusun Bataing manah sanget kuwatir
bokbilih kapregok Landa
kang matroli dalan gedé
milanipun pra lalana
lumaris tan njuwara
hamdulilah achiripun
rahaju nir sambékalasang Najaka sukéng galih
kaḍer désa Bangunamba
ingalembana sikepé
tindakipun pra lalana
ingatur rapi tata
inganter pamuḍa dusun
ingkang asikep sandjatasadalu ḍeg trus lumaris
anglankungi Wurjantara
wus sami ṭéjol sukuné
suprandéné trus lumampah
bjar éndjing lagya prapta
Tikèn raning ḍusunipun
mutjung ngleremken salira
PUTJUNG
tanggal wolu wulan Djuli trus lumaku
Tikèn wus tinilar
nudju mring Onderan Semin
sukèng drija mèh ngantjik tlatah Ngajogja
ngutjap sukur mak plong rinaosing kalbu
dupi pra lalana
wates Sala dèn langkungi
mandjing tlatah kang wus tinilar Walandawantji beḍug praptèng Karangsari ḍusun
kampir kalurahan
Pak Tjamat nudju konprènsi
Sang Najaka sinuwun ameḍar sabdawus djam telu praptèng Semin dusunipun
nuli pra lalana
lerem ing klurahan sami
sanget lega saged ngasokken saliraéndjangipun siswa kalih gja ingutus
ngarsaning Sri Sultan
ngaturken nawala resmi
kang wosipun njuwun pineṭuk tumpakanlet rong dalu duta kalih wangsul sampun
ngaturken pawarta
Sri Sultan sukéng panggalih
dupi mjarsa Pak Santo wus énggal praptakarsanipun Pak Santo baḍé pineṭuk
Sri Sultan prijangga
saking Pijungan kang dési
pra lalana duk mijarsa klangkung bingahéndjangipun sami nrusken lampahipun
mruput bangun éndjang
gja biḍal anilar Semin
surup mandjing Sambipitu raning désasukunipun Bu Sus katon sami mlenṭung
rèhning wus tetéla
datan saged djalan kaki
milanipun klakon tinanḍu lampahnja
sanésipun maksih kijat mlampah terus
malah langkung rikat
turut margi nembang njanji
lir tentara ingkang madjeng ing paprangantengah dalu praptèng Pijungan kang ḍusun
sami sinugata
sanget rowa anglangkungi
nadyan sajah tan rinaos margi bingahéndjangipun nudju Rebo dintenipun
tanggal ping triwelas
wulanira maksih Djuli
tabuh wolu Sri Sultan praptèng PijunganKang Sinuhun mobil jeep titihanipun
meṭuk Sang Najaka
angasta setir pribadi
sami suka pinanggih sami rahardjaingkang tumut nitih jeep sareng Sinuhun
Bu Sus lan Pak Santo
Pak Nanta tuwin Pak Hadi
sanèsipun sami anumpak mobil-prahdatan dangu wus prapta kanṭi rahaju
ing kiṭa Ngajogja
trus sowan ngarsanirèki
Kang Minulja Bapak Presiḍen Soekarnoladjengipun sami nudju dalemipun
Paduka Minulja
Bung Hatta Perḍana Mentri
kalihipun sami sanget sukèng drijatamat sampun Pak Santo tjaritanipun
kang sanget prasadja
wit tan sanès kang kaèsṭi
mung minangka pepènget mring garwa putra.