Menyang kontèn

Kaca:Sejarah Kutha Sala.pdf/117

Saka Wikisumber
Kaca iki wis divalidasi

- 115 -

VII. KAWONTENAN JAMAN TIRTOYOGA

 Ing sajrone jaman Tirtayoga kaanane thethukulan ing bumi wis gumelar warna-warna. Mangkono uga sato-kewane, kutu2 walang ataga wis ana Awit saka rembes jcbusing sari bumi saya ngrebda, mula sari kang dumunung ing Ngarca-pada iku isih kalebu sari kasar Amarga isih akeh tabeting hawa bumi.
Sari kang alus kasar mau manawa kena hawa adhem njendel. Yen kena hawa panas ajer-kanthi, metu uwabe, ya iku sari kang padha muksa ing gegana tumanduk ing Pramana. Dene sari kang kasar isih padha keri ana ing Ngarca-pada.

 Kaanane Pramana terus terusan tansah kataman dening sarining bumi. Lawas2 sarining bumi mau anglimputi kaanane Pramana. Bareng Pramana wis kalimputan ing sarining bumi, dadi tambah antebe. Wasana Pramana tumurun ana samadyaning tawang yaiku ing sangisoring tawang, ing sandhuwuring bumi. Pramana manggon ana kono. Yen kena dayaning panas, kaanane kumringet. Karinget mau diarani "Mani" Mungguh Mani mau saben kena daya adhem njendhel. Ananging saben kena dayane panas, ajer. Lawas2 encer njendhele mani mau ing jaba temahan kumulit, kang diarani Jantung. Jantung mau nalika kena dayane panas, kumringet Kringete suwe2 kuwawa mahanani:

  1. Ati amperu (paru-paru), rupane ijo, kaprenah ing dhadha kiwa ngisor susu iya sanubari.
  2. Ati maknawi, rupane abang tuwa, kaprenah ing dhadha tengen dhuwur susu.
  3. Ati putih (maras), rupane abang enom, kaprenah dhadha tengah ndhuwur susu tengen let 4 nyari.
  4. Ati jantung (wuluag) rupane abang tuwa, kaprenah ing dhadha kang ndhekok ndhuwur.
  5. Ati pengasih rupane abang sap sapan. Kaprenah ing dhadha tengen sangisore susu rada buri.
  6. Ati sir. rupane abang semu kuning. Kaprenah ing dhadha tengen, sangisore susu bener.