~ Puspa Rinonce ~
- | Madu balung tanpa isi. ‘Prekaran (regejegan) bab kang sepélé, saupama menang ora ona pituwasé’. | |
- | Didhadhunga medhot, dipalangana mlumpat. ‘Gemblenging tékad kanggo nggayuh idham-idhaman kang ora kena dipenggak, kudu didindakaké.’ | |
- | Ora ganja, ora unus. ‘Dhasar ala rupané, ala pisan bebudèné (ora ana pilihané rupa lan bebudèné)’. |
(3) Saloka
Saloka iku unèn-unèn kang ajeg panganggoné, ngemu surasa pepindhan, lan tetembungané mengku teges éntar. Déné kang dipindhakaké yaiku wongé, kang kanggo pepindhan bisa kéwan utawa barang.
Jumbuh karo paugeran, unèn-unèn kang kasebut ing (a), yaiku kebo nusu gudèl, kalebu éwoning saloka. Unén-unèn iki ora kena diowahi tatanané, ora kena disalini tetembungané, lan ora bisa dikramakaké, upamané, dadi gudèl nusoni kebo; sapi nusu pedhèt; maésa nesep gudèl, lan sapituruté.
Unén-unèn kebo nusu gudèl mengku teges ‘wong tuwa njaluk wulang (ngangsu kawruh) marang wong kang luwih enom’. Ing kéné cetha yèn saloka iku ngemu surasa pepindhan, kang dipindhakaké wong, yaiku wong tuwa kang dipindhakaké kebo lan wong kang luwih enom dipindhakaké gudèl. Kejaba kuwi, tetembungan ing sajroné saloka mengku teges éntar. Tembung nusu ing saloka iki tegesé njaluk wulang, ngangsu kawruh’, ora mengku teges saluguné ‘ngombé banyu susu (saka ing susu)’.
Conto saloka liyané, mangkéné.
- | Asu gedhé menang kerahé. ‘Wong kang gedhé panguwasané yèn prekaran karo wong cilik, amarga kuwasa, mesthi menang wong gedhé’. | |
- | Belo mèlu seton. ‘Wong kang anut grubyug, ora ngerti kang dirembug.’ | |
- | Timun mungsuh durèn.’Wong ringkih memungsuhan karo wong kang gagah prakosa’. |
122